സംഗീത ജി. എസ്.

Published: 10 June 2025 തത്ത്വചിന്താപഠനം

ഡിയോന്റോളജിയുടെ പരിണാമം : കാന്റിൽ നിന്ന് റോസിലൂടെ ഒ’നീലിലേക്ക്

സംഗ്രഹം

രണ്ട് നൂറ്റാണ്ടിനു മേലെ നിലവിലുള്ള ഡിയന്റോളജി എന്ന തത്വശാസ്ത്ര സിദ്ധാന്തത്തെ കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചെറുപഠനമാണിത്. ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്, വില്യം ഡേവിഡ് റോസ്, ഓണോറ ഒ’നീൽ എന്നിവരുടെ അടിസ്ഥാന ഡിയന്റോളോജിക്കൽ സംഭാവനകളിലെ സമാനതകളെ കുറിച്ചും വ്യത്യസ്തതകളെ കുറിച്ചും വിശകലനം ചെയ്യാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ഒരു ചെറു ലേഖനമാണിത്. വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി മുന്നോട്ട് വന്ന ഡിയന്റോളജി എന്ന ആശയത്തിന്റെ പ്രായോഗികപ്രാധാന്യം പരിശോധിക്കുക എന്നതും ഈ ലേഖനത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ലക്ഷ്യമാണ്. അതിനായി വാതിൽക്കലിലെ കൊലയാളി എന്ന ക്ലാസിക് ആശയപരീക്ഷണത്തെ പരിശോധനാവിധേയമാക്കിക്കൊണ്ട്, മേൽ പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന ചിന്തകരുടെ ചിന്താരീതികളുടെ താരതമ്യവും, ഡിയന്റോളോജി എന്ന ആശയത്തിന്റെ പരിണാമത്തെയും മനസ്സിലാക്കാൻ ഈ ലേഖനം ശ്രമിക്കുന്നു.

താക്കോൽ വാക്കുകൾ – ധാർമ്മികത, ഡിയന്റോളജി,ശരി, ധാർമ്മിക ഏകത്വവാദം, ധാർമ്മിക ബഹുത്വവാദം, ജ്ഞാനനിർമ്മിതിവാദം, വാതിൽക്കലിലെ കൊലയാളി.

ആമുഖം
18-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഇമ്മാനുവൽ കാൻ്റ് എന്ന ജർമ്മൻ ചിന്തകനിലൂടെയാണ് ഡിയോൻ്റോളജി എന്ന ധാർമ്മികസിദ്ധാന്തം രൂപം കൊള്ളുന്നത്. വ്യക്തി ജീവിതത്തിൽ ധാർമ്മിക ബോധത്തെ ഉണർത്താനും, ഉത്തേചിപ്പിക്കാനും, നിലനിർത്താനും മാർഗ്ഗരേഖകൾ നൽകുന്ന ധാർമ്മികസിദ്ധാന്ത രീതികളിൽ വളരെയധികം ശ്രദ്ധനേടിയ ഒന്നാണ് ഡിയോൻ്റോളജി. ‘ഡ്യൂട്ടി’ അഥവ ‘കടമ’ എന്ന് അർത്ഥം വരുന്ന ‘ഡിയോൺ’ എന്ന ജർമ്മൻ പദത്തിൽ നിന്നാണ് ഡിയോൻ്റോളജി എന്ന വാക്കിൻ്റെ ജനനം. ഒരു പ്രവൃത്തി ധാർമ്മികമായി ശരിയായ പ്രവൃത്തിയാകുന്നത് ആ പ്രവൃത്തിയുടെ തന്നെ ഗുണഗണവും, സവിശേഷതകളും കൊണ്ട് മാത്രമാണെന്നും, മറിച്ച് അനന്തരഫലത്തെ കുറിച്ചുള്ള മോഹം, ലാഭം, നഷ്ടം, വ്യക്തിപരമായ ചായ്‌വ് എന്നിങ്ങനെ ഉള്ള ഘടകങ്ങളിൽ നിന്നല്ല എന്ന് വാദിക്കുന്ന നൈതികശാസ്ത്രമാണ് ഡിയോൻ്റോളജി. പ്രവൃത്തിയുടെ നിയമങ്ങളിലോ, നിയമം അനുശാസിക്കുന്ന കടമകളിലൊ മാത്രം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് പ്രവൃത്തി ചെയ്യുന്ന നൈതിക രീതിയാണിത്. ചുരുക്കത്തിൽ പ്രവൃത്തിയുടെ സ്വഭാവത്തിൽ തന്നെ ധാർമികത കണക്കാക്കുന്നു എന്ന് സാരം.

ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്

2.1 യുക്തി
ധാർമ്മിക ജീവിതത്തിൽ വികാരങ്ങളെക്കാൾ, വിവേകപൂർണ്ണമായ വിചാരങ്ങൾക്കും, പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കും മുൻതൂക്കമുണ്ട് എന്ന് വാദിക്കുന്ന
ചിന്തകനാണ് ഇമ്മാനുവൽ കാന്റ്. വിവേകപൂർണ്ണമായ തീരുമാനങ്ങൾക്ക് യുക്തിയാണ് അടിസ്ഥാനം. യുക്തി ഏതൊരു വ്യക്തിയുടെയും ജന്മാവകാശമാണ് എന്ന് അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. യുക്തി എന്ന ശേഷി എല്ലാ മനുഷ്യരുടെയും പൊതുവായ സവിശേഷതയാണ്. ഈ യുക്തി ഒരാളുടെ ജീവിത സാഹചര്യങ്ങളിൽ തീരുമാനങ്ങളെടുക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു. അതിനെ പ്രായോഗികയുക്തി എന്ന് കാന്റ് വിളിക്കുന്നു. അദ്ദേഹം മുന്നോട്ട് വെയ്‌ക്കുന്ന ഗുഡ് വിൽ എന്ന ആശയം പ്രായോഗികയുക്തിയിൽ അധിഷ്ഠിതമാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ധാർമ്മിക സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ അചഞ്ചലമായ അടിസ്ഥാനപാത്രമാണ് ഗുഡ് വിൽ.
ഗുഡ് വിൽ & നിരുപാധികമായ ആജ്ഞ
ഈ ലോകത്തിലോ അതിനപ്പുറമോ ഗുഡ് അഥവാ നല്ലതായിട്ടുള്ളത് ഗുഡ് വിൽ മാത്രമാണെന്നും, സ്വന്തം പ്രകാശത്താൽ തിളങ്ങുന്ന രത്‌നമാണ് ഗുഡ് വിൽ എന്നും കാന്റ് പറയുന്നു. ഗുഡ് വില്ലിൽ ഉറച്ച് നിന്നുകൊണ്ട് ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രവൃത്തി എപ്പോഴും ശരിയിലേക്ക് നയിക്കുന്നതായിരിക്കും എന്ന് കാന്റ് കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്നു. ഒരു പ്രവൃത്തിയുടെ അനന്തരഫലം നല്ലതാകും എന്ന ചിന്തയിൽ നിന്ന് ആ പ്രവൃത്തിയിൽ ഏർപ്പെടാൻ കാണിക്കുന്ന സന്നദ്ധതയല്ല ഗുഡ് വിൽ എന്നത്. അതായത്, മറ്റൊന്നിനും വേണ്ടിയുമല്ല മറ്റൊന്നിനാലുമല്ല, മറിച്ച് അത് അതിൽ തന്നെ മൂല്യവത്തായി നിലകൊള്ളുന്ന ഒന്നാണ്. സ്വന്തന്ത്രമായതും സ്വത്വത്താൽ മൂല്യവത്തായതുമായ ഗുഡ് വിൽ ഒരു പ്രവൃത്തിയുടെ അടിസ്ഥാനമാവുകയാണെങ്കിൽ അത് യുക്തിഭദ്രവും, ധാർമികവുമായ പ്രവൃത്തിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഗുഡ് വിൽ എന്നത് യുക്തിയുക്തമായ സന്നദ്ധതയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
കാന്റ് മുന്നോട്ട് വെയ്‌ക്കുന്ന നിരുപാധികമായ ആജ്ഞ (categorical imperative) എന്ന ആശയം ഗുഡ് വില്ലിന്റെ അടിസ്ഥാനമാണ്. നിരുപാധികആജ്ഞ എന്നത്, യുക്തിബോധമുള്ള എല്ലാ ജീവജാലങ്ങൾക്കും അവരുടെ ആഗ്രഹങ്ങളോ, താല്പര്യങ്ങളോ, സാഹചര്യങ്ങളോ, ലക്ഷ്യങ്ങളോ പരിഗണിക്കാതെ, ബാധകമാകുന്ന ഒരു ധാർമ്മികനിയമമാണ്. അത് സാർവത്രികവും, അനിവാര്യവും, സമ്പൂർണ്ണവുമായ നിരുപാധിക ഉത്തരവാണ്. ഗുഡ് വില്ലിലൂടെ നടപ്പിലാക്കപ്പെടുന്ന ഏതൊരു പ്രവൃത്തിയും നിരുപാധികമായ ആജ്ഞയുടെ അഖണ്ഡമായ ഉത്തരവാണ്. ഏത് പ്രവൃത്തി ചെയ്യണമെന്ന് നിരുപാധിക ആജ്ഞ നിർണ്ണയിക്കുന്നുവോ അത് എങ്ങനെ ചെയ്യണമെന്ന ചുമതലയാണ് ഗുഡ് വിൽ വഹിക്കുന്നത്. അത്തരത്തിൽ നിരുപാധിക ആജ്ഞ (categorical imperative) തീരുമാനിക്കുന്ന പ്രവൃത്തിയെ ഡ്യൂട്ടി എന്ന് കാന്റ് വിളിക്കുന്നു. ആ ഡ്യൂട്ടിയെ ഡ്യൂട്ടിയായി മാത്രം കണ്ട്, ഫലം ഇച്ഛിക്കാതെ, മറ്റ് വ്യക്തിപരമായ നേട്ടങ്ങളെ ലക്ഷ്യം വെയ്ക്കാതെ അത് തന്റെ കടമയാണ് എന്ന ഒറ്റ ഉദ്ദേശ്യത്തോടുകൂടി ഒരു പ്രവൃത്തി ചെയ്യുന്നു എന്നതിലാണ് ഗുഡ് വിൽ എന്ന ആശയം ശ്രേഷ്‌ഠമാകുന്നത്. ചുരുക്കത്തിൽ ഒരു പ്രവൃത്തിയുടെ ധാർമ്മിക മൂല്യം വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത് കടമ എന്ന ഉദ്ദേശ്യത്തിൽ നിന്നാണ്.
നിരുപാധികമായ ആജ്ഞയും ഗുഡ് വില്ലും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം വേർതിരിച്ചു കാണാൻ സാധിക്കുന്നതല്ല. ഒരു നൃത്തരൂപത്തിന്റെ നിയമങ്ങളും, പെരുമാറ്റച്ചട്ടങ്ങളും എങ്ങനെയാണോ കലയോടുള്ള ആദരവിൽ നിന്നുകൊണ്ട് നൃത്തം ചെയ്യുന്ന നർത്തകിയുമായി ചേർന്നിരിക്കുന്നത് അപ്രകാരമാണ് നിരുപാധിക ആജ്ഞയും ഗുഡ് വില്ലും തമ്മിൽ ചേർന്നിരിക്കുന്നത്. നിരുപാധിക ആജ്ഞ നിഷ്കർഷിക്കുന്ന പ്രവൃത്തിയെ പുറമെ നിന്നുള്ള സമ്മർദ്ദമോ, വ്യക്തിപരമായ ചായ്‌വുകളോ, അനന്തര ഫലത്തോടുള്ള മോഹമോ, ഭയമോ, മറ്റ് ലക്ഷ്യങ്ങളോ ഇല്ലാതെ, പൂർണ്ണ സമ്മതത്തോടെയും, ഉത്തരവാദിത്ത്വ ബോധത്തോടെയും ‘പ്രവൃത്തി ചെയ്യുക’ എന്ന ഏകപക്ഷീയചിന്തയോടെ ആ കൃത്യം ചെയ്യുക എന്നതാണ് ഗുഡ് വില്ലിന്റെ ധർമ്മം. ചുരുക്കത്തിൽ, നിരുപാധിക ആജ്ഞ എന്ത് ഡ്യൂട്ടിയാണോ കൽപ്പിക്കുന്നത് അതിനെ ഡ്യൂട്ടിയായി മാത്രം കണ്ട് ഡ്യൂട്ടി ചെയ്യുന്നു എന്ന് സാരം. കർത്തവ്യത്തിനായി കർത്തവ്യം അഥവാ കടമക്കായ് കടമ (duty for duty’s sake), എന്നത് കാന്റിന്റെ ധാർമിക സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ പ്രധാന ഘടകമാണ്. കടമ അഥവാ ഡ്യൂട്ടിക്ക് അത്രയും പ്രാധാന്യം നൽകുന്നതിനാലാണ് ഡിയോന്റോളോജി (deontology) എന്ന് ഈ സിദ്ധാന്തത്തെ വിളിക്കുന്നത്.
നിരുപാധികമായ ആജ്ഞയെ അദ്ദേഹം ധാർമ്മികനിയമം (moral law) എന്ന വിളിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ ഒരു പ്രവൃത്തി ശരിയാകണമെങ്കിൽ അത് രണ്ട് വ്യവസ്ഥകൾ പാലിക്കണം –
ആ പ്രവൃത്തി ധാർമ്മിക നിയമത്തോട് ചേർന്ന് പോകണം.
അത് ധാർമ്മിക നിയമത്തോടുള്ള പൂർണ്ണമായ ആദരവിൽ നിന്നുള്ള പ്രവൃത്തിയാകണം.
ഇത് രണ്ടും തുല്യമായി പാലിക്കുകയാണ് എങ്കിൽ ആ പ്രവൃത്തി ശരിയും, ധാർമ്മികവുമാണ് എന്ന് അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

2.4 മാക്സിം (maxim)
ഒരു പ്രവൃത്തിയുടെ ആത്‌മനിഷ്‌ഠമായ തത്വമാണ് മാക്സിം (maxim). ഒരു പ്രത്യേക സാഹചര്യത്തിൽ ഒരു വ്യക്തി എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കാൻ തീരുമാനിക്കുന്നു എന്ന് വ്യക്തമാക്കുന്ന നയമാണിത്. പ്രവൃത്തിയിൽ ഏർപ്പെടുന്നയാൾ വ്യക്തിനിഷ്ഠമായി, അദ്ദേഹത്തിന്റെ മേലെ ചുമത്തുന്ന ഒരു സ്വയം പ്രഖ്യാപിതതത്വം. ഒരു മാക്സിം വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത് അവയുടെ സാർവത്രികമാകാനുള്ള സാധ്യത (universalizability), വൈരുദ്ധ്യമില്ലാതിരിക്കാനുള്ള കഴിവ് (non-contradiction) എന്നിങ്ങനെയുള്ള ഘടകങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണ്. അങ്ങനെയുള്ള മൂന്ന് മാക്സിമുകൾ കാന്റ് മുന്നോട്ട് വെയ്ക്കുന്നുണ്ട്. സാർവത്രിക നിയമത്തിന്റെ രൂപീകരണം, മനുഷ്യരാശിയുടെ രൂപീകരണം, ലക്ഷ്യങ്ങളുടെ രാജ്യം -എന്നിവയാണവ.സാർവത്രികനിയമത്തിന്റെ രൂപീകരണത്തിലൂടെ ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്, ഒരു സാഹചര്യത്തിലെ ഒരാളുടെ പ്രവൃത്തി സാർവത്രികാമാകാൻ യോഗ്യമാണോ എന്ന വിലയിരുത്തലാണ്. ഒരു പ്രവൃത്തി ചെയ്യാനൊരുങ്ങുമ്പോൾ, അത് സാർവത്രികമാകാൻ അഥവാ എല്ലാവരാലും സമാനസാഹചര്യങ്ങളിൽ അതുപോലെ തന്നെ നിർവഹിക്കപ്പെടാൻ യോഗ്യമാണോ എന്നും അത് നിങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നുണ്ടോ എന്നും സ്വയം വിലയിരുത്തേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ്. തന്റെ പ്രവൃത്തി ബാക്കിയുള്ളവർക്ക് ഒരു മാതൃകയായി സ്വീകരിക്കാൻ തക്കവണ്ണം ധാർമ്മികമായ ഗുണനിലവാരം ഉള്ളതാണോ എന്ന പരിശോധനയായും ഇതിനെ മനസിലാക്കാം. ഒന്നാം മാക്സിമിന്റെ തുടർച്ചയായി രണ്ടാം മാക്സിമിനെ കാണാം. എല്ലാവരെയും അവരവരിൽ തന്നെ ലക്ഷ്യമായി കാണണമെന്നും, സ്വാർത്ഥ മോഹങ്ങൾക്കായി വെറും മാർഗ്ഗമായി കാണാൻ പാടില്ല എന്നുമാണ് രണ്ടാം മാക്സിം മുന്നോട്ട് വെയ്ക്കുന്ന ആശയം. യുക്തിയെന്ന ജന്മാവകാശത്തെ വഹിക്കുന്ന ഓരോ മനുഷ്യന്റെ സ്വത്വത്തിലും മൂല്യമുണ്ട്. മറ്റൊരാൾ കൽപ്പിക്കുന്ന മൂല്യത്തിന്റെ അളവുകോലിൽ അല്ലാതെ ഓരോ മനുഷ്യരിലും അന്തർലീനമായ മൂല്യത്തെ ബഹുമാനിക്കുന്ന വിധത്തിൽ അവനവനോടും, പരസ്പരവും, പെരുമാറേണ്ടതുണ്ട് എന്ന് സാരം.ഉത്തരവാദിത്വ ബോധത്തോടെ ചിന്തിക്കുകയും, പെരുമാറുകയും, അതോടൊപ്പം സ്വന്തം യുക്തിബോധത്തെയും, മറ്റുള്ളവരുടെ യുക്തിബോധത്തെയും ബഹുമാനിക്കുകയും, ലക്ഷ്യമായി മാത്രം കാണുകയും ചെയ്യുന്നത്തിലൂടെ ഒരു ധാർമ്മികസമൂഹം രൂപപ്പെടും എന്ന് കാന്റ് പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. അതാണ് ലക്ഷ്യങ്ങളുടെ രാജ്യം, ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മൂന്നാം മാക്സിം ആകുന്നു.
കാന്റിന്റെ ധാർമ്മിക രീതിയിൽ നിരുപാധിക ആജ്ഞയെ (categorical imperative) അനുസരിക്കുക എന്നതാണ് ഏക കടമ (duty). അതുകൊണ്ട് തന്നെ നിരുപാധിക ആജ്ഞ നിഷ്‌കർഷിക്കുന്ന കടമയെ ധാർമ്മിക നിയമത്തോടുള്ള ബഹുമാനത്തിൽ നിന്നും, ഗുഡ് വില്ലിൽ നിന്നുകൊണ്ടും, ചെയ്യുക എന്നതാണ് ശരിയും ധാർമ്മികവുമായ പ്രവൃത്തി. ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ധാർമ്മിക സിദ്ധാന്തം, ഉദ്ദേശ്യത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള സമീപനമാണ് (intention based approach). അതായത്, പ്രവൃത്തിയുടെ ധാർമ്മിക മൂല്യം നിർണ്ണയിക്കുന്നത് പ്രവൃത്തി ചെയ്യുന്ന വ്യക്തിയുടെ ഉദ്ദേശ്യത്തെ അല്ലെങ്കിൽ പ്രചോദനത്തെ (intention or motive) മാത്രം മുൻ നിർത്തിയായിരിക്കും, അല്ലാതെ ഫലത്തെ ലക്ഷ്യം വെച്ചുള്ളതല്ല. ഗുഡ് വില്ലിനും, നിരുപാധിക ആഞ്ജക്കുമെല്ലാം അത്രയും പ്രാധാന്യം വരുന്നത് ഇങ്ങനെയാണ്.
വികാരങ്ങൾക്ക് വിരാമമിട്ട് കൊണ്ട് ധർമ്മത്തെ യുക്തിനിഷ്ടമായി മാത്രം സമീപിക്കുന്നതിനാൽ ഇദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഈ സിദ്ധാന്തത്തെ യുക്തിവാദം (rationalism) എന്നും പറയുന്നുണ്ട്. സഹചര്യമന്യേ ധർമ്മത്തെ മാത്രം പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ഈ രീതി നിരവധി വിമർശനങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട്. എല്ലാവരും ഒരുപോലെ ധാർമ്മികതയ്ക്ക് പ്രധാന്യം നൽകി, ചിന്തയിലും അഥവ ഉദ്ദേശ്യത്തിലും, പ്രവൃത്തിയിലുമെല്ലാം ധാർമ്മിക ബോധത്തോടെ പെരുമാറുന്ന ഒരു ധാർമ്മിക ലോകത്തെയാണ് കാൻ്റ് വിഭാവനം ചെയ്തത്. എന്നാൽ അപ്രകാരമുള്ള ജീവിതത്തിൽ വന്നുഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുള്ള പ്രായോഗികമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ കുറിച്ച് അദ്ദേഹം ചിന്തിച്ചിരുന്നില്ല എന്ന് വിമർശകർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. മാത്രമല്ല വികാരങ്ങൾക്ക് പ്രസക്തിയില്ലാത്ത ജീവിതം യാന്ത്രികമാണ് എന്നും കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്നു. ഇത്തരത്തിലെ ഡിയോൻ്റോളജിക്കൽ സമീപനം എപ്പോഴും പ്രയോഗികമാക്കാൻ അനുയോജ്യമാകാറില്ല എന്ന് വാദിക്കുന്നതിനായും, അതിൻ്റെ പരുക്കൻ സ്വഭാവത്തെ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നതിനായും അവർ മുന്നോട്ട് വെക്കുന്ന ആശയ പരീക്ഷണമാണ് വാതിൽക്കലിലെ കൊലയാളി.

2.5 വാതിൽക്കലിലെ കൊലയാളി – കാന്റിന്റെ ചിന്തയിലൂടെ
A എന്ന ഒരു വ്യക്തിയുടെ വീട്ടിൽ C എന്ന കൊലയാളിയെ ഭയന്ന് B എന്ന സുഹൃത്ത് ഒളിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ശേഷം C എന്ന കൊലയാളി B യെ കുറിച്ച A യോട് അന്വേഷിക്കുന്നു. ഈ സാഹചര്യത്തിലെ പ്രതികരണം എങ്ങനെയായിരിക്കും എന്നതിലാണ് ഈ ആശയ പരീക്ഷണത്തിന്റെ കാതൽ. കടമ അഥവാ ഡ്യൂട്ടിക്ക് അത്യധികം പ്രാധാനയം നൽകുന്ന ഡിന്റോളോജിയുടെ വക്താവായ വ്യക്തിയായി A യെ കരുതാം. ഇവിടെ A യുടെ മുന്നിൽ രണ്ട് വഴികൾ ഉണ്ട്.
തന്റെ സുഹൃത്തിനെ രക്ഷിക്കാനായി കൊലയാളിയുടെ കള്ളം പറയാം.
തന്റെ ധാർമ്മിക ആദർശങ്ങളെ മുറുകെ പിടിച്ചുകൊണ്ട് സത്യം പറയാം.
ഈ അവസ്ഥയിൽ കാന്റിന്റെ അനുയായിയായ ഒരാൾ ഒരിക്കലും അസത്യം പറയുകയില്ല. സ്വന്തം സുഹൃത്തായ B വീട്ടിലുള്ള സത്യത്തെ A എന്ന വ്യക്തി C -യിൽ നിന്ന് മറച്ചുവെക്കില്ല. സത്യം പറയുന്നതിലൂടെ സുഹൃത്തിന്റെ ജീവന് ആപത്താണ് എന്ന ബോധ്യമുണ്ടെങ്കിലും കാന്റ് നിഷ്‌കർഷിക്കുന്ന വഴി വ്യതിചലിക്കാൻ യാതൊരു കാരണവശാലും A തയ്യാറാകില്ല. ആദ്യത്തെ വഴിയിലൂടെ നീങ്ങിയാൽ സുഹൃത്തിന്റെ ജീവൻ രക്ഷിക്കാനാകും, പക്ഷെ അത് കാന്റിന്റെ നിർദേശങ്ങൾക്ക് വിപരീതമായ വഴിയാണ്. അസത്യം പറയുക, ധാർമ്മിക മുല്യമായ സത്യത്തേക്കാൾ, സൗഹൃദം, സ്നേഹം, തുടങ്ങിയ വികാരങ്ങളിൽ അധിഷ്ഠിതമായ തീരുമാനങ്ങൾക്ക് വിധേയപ്പെടേണ്ടി വരുക, എന്നിങ്ങനെ ഉള്ള കാര്യങ്ങൾ കാന്റിന്റെ ധാർമ്മികരീതികളിൽ നിന്ന് വിഭിന്നമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നവയാണ്. ഇതിനെല്ലാം പുറമെ, സ്വാർത്ഥതാല്പര്യത്തിനും അനന്തരഫലത്തെ മുൻ നിർത്തിയും ചെയ്യുന്ന പ്രവൃത്തി കാന്റിന്റെ ധാർമ്മികചിന്താരീതിയല്ല. സാർവത്രികമാക്കാൻ സാധിക്കാത്ത തീരുമാനങ്ങളോ പ്രവൃത്തികളോ ഒരാൾ ചെയ്യാൻ പാടില്ല എന്നതാണ് കാന്റിന്റെ ആദ്യ മാക്സിം തന്നെ. ഇവിടെ കള്ളം പറയുന്നതിലൂടെ അത് ലംഘിക്കപ്പെടുന്നു. തന്റെ സ്വാർത്ഥലാഭത്തിനായി സത്യം എന്ന ധാർമ്മിക മൂല്യത്തിനെ തെറ്റിക്കുന്നതിലൂടെ, നിരുപാധിക ആജ്ഞ (categorical imperative) നിഷ്‌കർഷിക്കുന്ന ‘കള്ളം പറയാൻ പാടില്ല’ എന്ന കടമ (duty) അവഗണിക്കപ്പെടുന്നു. ഇത്തരം പ്രവൃത്തിയെ സാർവത്രികമാക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയാണ് എങ്കിൽ അനന്തരഫലത്തെ ലക്ഷ്യമാക്കിക്കൊണ്ട് പ്രവർത്തിക്കാനും, ധാർമ്മിക രീതികളിൽ നിന്ന് വഴിവിട്ട് പ്രവർത്തിക്കാനുമുള്ള സാധ്യതയെ അംഗീകരിക്കുന്നതിന് സമമാണ്. മാത്രമല്ല, കള്ളം പറയുന്നതിലൂടെ ഒരേ സമയം, A എന്ന വ്യക്തിയും C എന്ന വ്യക്തിയും B -യുടെ മാർഗ്ഗങ്ങളായി മാറുകയാണ്. B യുടെ ജീവൻ രക്ഷിക്കാനായി, A കള്ളം പറയുന്നത് വഴി B യുടെ ലക്ഷ്യത്തിന്റെ പരോക്ഷമായ ഉപാധിയായി A എന്ന വ്യക്തി മാറുകയാണ്, അതോടൊപ്പം C എന്ന വ്യക്തിയോട് മനപ്പൂർവ്വം കള്ളം പറയുന്നതിയിലൂടെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ യുക്തി ബോധത്തെ അപമാനിക്കുകയും, സ്വയംനിർണ്ണയാവകാശത്തെ (autonomy) തടസ്സപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുകയാണ്. ഇത്തരത്തിൽ രണ്ടാം മാക്സിമും തടസ്സപ്പെടുന്നു. ഇതിൽ നിന്നുള്ള തുടർച്ചയാണ് എന്നുള്ളത് കൊണ്ട് തന്നെ മൂന്നാം മാക്സിമിനെയും അത് ബാധിക്കുന്നു. അതിനാൽ അദ്ദേഹം (A എന്ന വ്യക്തി) ഒരിക്കലും കള്ളം പറയില്ല.
കാന്റിന് മുൻപും ധാർമ്മിക ചിന്താരീതികൾ നിലനിന്നിരുന്നുവെങ്കിലും അദ്ദേഹം മുന്നോട്ട് വെച്ച ധാർമ്മിക സമീപനം വളരെ വ്യത്യസ്തവും ശ്രദ്ധേയവുമായിരുന്നു. സാർവത്രികനിയമങ്ങൾ രൂപീകരിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രത്യേക സമീപനം, യുക്തിയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ ശുദ്ധമായ ധാർമ്മിക ഉദ്ദേശ്യം, കടമയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ ധാർമ്മിക രീതി തുടങ്ങിയ ആശയങ്ങൾ മറ്റു ചിന്തകരിൽ നിന്നും ചിന്താരീതികളിൽ നിന്നും തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു. കാന്റീന്റെ കാലഘട്ടത്തിനു ശേഷം സമാനമായതും, എന്നാൽ വ്യത്യസ്തവുമായ ധാർമ്മിക കാഴ്ചപ്പാടുകൾ മുന്നോട്ട് വെച്ച തത്വചിന്തകനാണ് വില്യം ഡേവിഡ് റോസ് (W. D. Ross).

വില്യം ഡേവിഡ് റോസ്

റോസിന്റെ ഡിയന്റോളോജി ശരിയുടെ ധാർമ്മികഉചിതത്വ സിദ്ധാന്തം (moral suitability theory of rightness) എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. അദ്ദേഹം തന്റെ ധാർമ്മിക ശാസ്ത്രം ആരംഭിക്കുന്നത് ശരി(right) എന്ന ആശയത്തിൽ നിന്നാണ്. ഒരു പ്രവൃത്തി ശരിയാണോ എന്ന് നിശ്ചയിക്കപ്പെടുന്നത് ഒരു പ്രത്യേക സാഹചര്യത്തിൽ നിലവിലുള്ള ധാർമ്മിക കടമകളുമായി എത്രമാത്രം യോജിച്ചുപോകുന്നു എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചാണ്. ശരി എന്നത് ഒരു സാഹചര്യവും, സാഹചര്യത്തിലെ പ്രവൃത്തിയും തമ്മിലുള്ള പൂർണ്ണമായ ചേർച്ചയാണ്. അത് വസ്തുനിഷ്ഠമായ ഗുണമാണ്. ഒരാളുടെ അംഗീകാരമോ, താല്പര്യങ്ങളൊ, മനോഭാവങ്ങളോ, അഭിപ്രായങ്ങളോ അതിന്റെ അളവുകോൽ ആകുന്നില്ല. അതുപോലെ, സുഖം, സന്തോഷം, ഉപയോഗ്യത എന്നിങ്ങനെയുള്ള മാനദണ്ഡങ്ങളാൽ മൂല്യം നിർണ്ണയിക്കപ്പെടുന്ന ഒന്നല്ല. ഇത്തരം പ്രകൃതിപരമായ ഗുണങ്ങൾ (natural properties) കൊണ്ട് ശരി (right), നല്ലത് (good) എന്നിങ്ങനെയുള്ള ധാർമ്മികപദങ്ങളെ മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് യുക്തിരഹിതമായ നിഗമനകളിലേക്ക് നയിക്കും. അതായത് എപ്രകാരമാണോ കാഴ്ചയില്ലാത്ത ഒരാളോട് ഒരു നിറത്തെ കുറിച്ച് പറഞ്ഞു മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നത്, അതുപോലെ ആയിരിക്കും പ്രകൃതി ഗുണങ്ങളെ വെച്ചുകൊണ്ട് ധാർമ്മിക പദങ്ങളെ മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കുമ്പോൾ സംഭവിക്കുന്നത്. അതിനാൽ തന്നെ ശരി എന്ന ആശയം നിർവചിക്കാൻ സാധിക്കാത്ത ഒന്നാണെന്നും വിശദീകരണങ്ങൾക്ക് അതീതമാണെന്നും റോസ് വാദിക്കുന്നു. അവബോധത്തിലൂടെ (intuition) സാഹചര്യത്തിന് ഉചിതമായ പ്രവൃത്തി തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ സാധിക്കുന്ന, എന്നാൽ വിശദീകരണ വിധേയമാകാത്ത ഒരു ആശയമാണ് ശരി എന്ന അദ്ദേഹം കൂട്ടി ചേർക്കുന്നു.
ഒരു കടമയല്ല, മറിച്ച് ഏഴ് പ്രധാന കടമകളാണ് ഇദ്ദേഹം മുന്നോട്ട് വെക്കുന്നത്. അവയെ പ്രഥമദൃഷ്ട്യാ കർത്തവ്യങ്ങൾ (prima facie duties) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഒന്നിലധികം കടമൾക്ക് പ്രാധാന്യം നൽകുന്നു എന്നത് കൊണ്ട് ഇദ്ദേഹത്തെ ധാർമ്മിക ബഹുത്വവാദി (moral pluralist) എന്നും ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ സിദ്ധാന്തത്തെ ധാർമ്മിക ബഹുത്വവാദം (moral pluralism) എന്നും വിളിക്കുന്നു. ഒരു സാഹചര്യത്തിന് അനുയോജ്യമായ രീതിയിൽ പ്രഥമദൃഷ്ട്യാ കർത്തവ്യങ്ങൾ മുൻനിർത്തി പ്രവർത്തിക്കുകയാണെങ്കിൽ അത് ശരിയും ധാർമ്മികവുമായ പ്രവൃത്തിയാണ് എന്ന് അദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കുന്നു.

3.1 പ്രഥമദൃഷ്ട്യാ കടമകൾ
ധാർമ്മിക ഉൾക്കാഴ്‌ചയിലൂടെ ശരിയായ പ്രവൃത്തി തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന ഏഴ് കടമകളാണ് –
Fidelity – വിശ്വസ്തത/ വാഗ്ദാനങ്ങൾ പാലിക്കാനുള്ള കടമ
Reparation – നഷ്ടപരിഹാരം ചെയ്യാനുള്ള കടമ
Gratitude – നന്ദി / കൃതജ്ഞത
Justice – നീതി
Beneficence – പരോപകാരം
Self-improvement – സ്വയം മെച്ചപ്പെടുത്തൽ
Non-maleficence – ദ്രോഹം ചെയ്യാതിരിക്കാനുള്ള കടമ
ഇവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഒരു പ്രവൃത്തിയെ ശരിയെന്ന് പരിഗണിക്കാം എന്ന് റോസ് വാദിക്കുന്നു. കടമകൾ ഏഴുണ്ടെങ്കിലും ഒരു സാഹചര്യത്തിൽ ഒരു കടമ മാത്രമാണ് ശരിയായ കടമയായ് വരുക. അതായത് കടമകൾ തമ്മിൽ സംഘർഷമുണ്ടായാലും, സാഹചര്യത്തിന് ഉചിതമാകുന്ന ഒരു കടമ മാത്രമാകും തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുക. ആ സാഹചര്യത്തിലെ യഥാർത്ഥ കടമ (actual duty) അത് മാത്രമാകും. അന്തർലീനമായ അവബോധത്തിലൂടെ സാഹചര്യത്തിന് പൂർണ്ണമായി ചേരുന്ന കടമ തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ ധാർമ്മിക ഉൾക്കാഴ്ച്ച വഴി സാധ്യമാണ്. ഈ ധാർമ്മിക ഉൾക്കാഴ്ച എന്നത് യുക്തിരഹിതമായ തോന്നലല്ല, മറിച്ച് പക്വതയുള്ള തൽക്ഷണ തിരിച്ചറിവുകളാണ്. റോസിന്റെ പ്രഥമദൃഷ്ട്യാ കടമകൾ സ്വത:സിദ്ധമാണ് (self-evident). അവ തെളിയിക്കാനോ, വിശദീകരിക്കാനോ, കൂടുതൽ കാര്യ-കാരണങ്ങളുടെ ആവശ്യം വരുന്നില്ല. സ്വഭാവം കൊണ്ട് ഇവ സാർവത്രികവും, മാറ്റങ്ങൾക്ക് അതീതവുമാണ്. ഇവ പ്രാവർത്തികമാക്കാൻ ആയാസരഹിതമാണ്.

3.2 വാതിൽക്കലിലെ കൊലയാളി – റോസിലൂടെ
വാതിൽക്കലിലെ കൊലയാളി എന്ന ആശയ പരീക്ഷണത്തെ റോസിന്റെ ധാർമ്മികകാഴ്ചപ്പാടിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയാണെകിൽ അത് കാന്റിന്റെ പ്രതികരണത്തിൽ നിന്ന് വളരെ വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും. C- എന്ന കൊലയാളി A-യുടെ വീട്ടിൽ B- എന്ന വ്യക്തിയെ അന്വേഷിക്കുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ, A തന്റെ സുഹൃത്തായ B-യുടെ ജിവൻ രക്ഷിക്കാനായി C- യോട് കള്ളം പറയും എന്ന് നിസംശയം പറയാൻ സാധിക്കും. ഇവിടെ രണ്ടിലധികം കടമകളുടെ സംഘർഷം കാണാൻ സാധിക്കും.
fidelity / വിശ്വസ്തത – ധാർമ്മികമായി ചിന്തിച്ചാൽ സത്യസന്ധമായിരിക്കുക എന്ന കടമ.
beneficence / പരോപകാരം ചെയ്യാനുള്ള കടമ
non-maleficence / ദ്രോഹം ചെയ്യാതെ ഇരിക്കാനുള്ള കടമ
ഈ സാഹചര്യത്തെ ഒന്ന് വിലയിരുത്തുകയാണെങ്കിൽ, കള്ളം പറയുക എന്നത് നിർദേശിക്കപ്പെട്ട കടമക്ക് എതിരാണെങ്കിലും, ഒരാളുടെ ജീവൻ രക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അദ്ദേഹത്തിന് ഉപകാരം ചെയ്യുകയും, ദ്രോഹിക്കപ്പെടുന്നതിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനാൽ ഈ തീരുമാനം ധാർമ്മികമാണ് എന്ന് റോസ് വാദിക്കുന്നു. കടമകളുടെ സംഘർഷമുണ്ടായാലും, അവയിൽ നിന്ന് അവബോധത്തിലൂടെ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്ന കടമ ധാർമ്മികമായിരിക്കും.
ധാർമ്മിക രീതി പ്രകാരം ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റും വില്യം ഡേവിഡ് റോസും ഡിയന്റോളോജി എന്ന സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ വക്തതാക്കളാണെങ്കിലും, ഇരുവരുടെയും സൈദ്ധാന്തിക രൂപീകരണം വ്യത്യസ്തമാണ്. കടമ അഥവാ ഡ്യൂട്ടി എന്ന ആശയം രണ്ട് പേരും സ്വീകരിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വേർതിരിക്കുന്ന ഘടകങ്ങൾ വ്യക്തമാണ്. കാന്റ് ധാർമ്മിക ഏകത്വവാദത്തിൽ നിന്ന് കൊണ്ട് പരമോന്നമായ ഏക ഡ്യൂട്ടി അഥവാ കടമയായ നിരുപാധിക ആജ്ഞക്ക് (categorical imperative) പ്രാധാന്യം നൽകുമ്പോൾ, റോസ്, ധാർമ്മിക ബഹുത്വവാദം മുന്നോട്ട് വെച്ചുകൊണ്ട് ഒന്നിലധികം കടമകളെ ചൂണ്ടികാണിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ പ്രായോഗികമാക്കൻ ലളിതമായതും, സാഹചര്യത്തോട് ചേർന്ന് നിൽക്കുന്ന യഥാർത്ഥ കടമ ഏതാണെന്നും തിരിച്ചറിയാൻ ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാകില്ല. രണ്ടുപേരും ശരി എന്ന ആശയത്തിന് പ്രാധാന്യം നൽകുന്നത് വഴി ഉദ്ദേശ്യശുദ്ധിക്കും, പ്രവൃത്തിക്കും ഒരുപോലെ മുൻഗണന നൽകുന്നു.

ഒണോറ ഓ’നീൽ
18 നൂറ്റാണ്ടിലെ ഇമ്മാനുവൽ കാൻ്റിന് ശേഷവും, 20-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഡബ്ലൂ. ഡി. റോസിന് ശേഷവും ഡിയോൻ്റോളജി എന്ന ധാർമ്മിക മേഖലയിൽ വ്യക്തിമുദ്ര പതിപ്പിച്ച ഡിയോൻ്റോളജിയുടെ ശ്രദ്ധേയയായ ചിന്തകയാണ് ഒണോറ ഒ’നീൽ. കാൻ്റിൻ്റെ പ്രധാന അനുയായി എന്നും കാൻ്റിൻ്റെ ധർമ്മ ശാസ്ത്രത്തിൽ പണ്ഡിത എന്നും പറയാം. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ധാർമ്മിക ആശയങ്ങളെ വ്യാപിപ്പിക്കുന്നത്തിലും, വ്യക്തമായ ധാരണ കൊണ്ട് വരുന്നതിലും ഒ’ നീൽ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നുണ്ട്. അതോടൊപ്പം, അവയുടെ പ്രായോഗിക വശങ്ങളിലൂടെ ആധുനിക കാലഘട്ടത്തിൻ്റെ സാഹചര്യങ്ങളെ മനസിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നതാണ് ഒ’നീലിൻ്റെ ധാർമികതയുടെ പ്രത്യേകത.
കാൻ്റിൻ്റെ ആശയങ്ങളിൽ അടിസ്ഥാനതത്ത്വമായ നിരുപാധികമായ ആജ്ഞ (categorical imperative) ഉപയോഗിച്ച് സമകാലീന പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരം കാണാൻ ഒ’നീൽ ശ്രമിക്കുന്നതായി കാണാം. ആഗോളനീതി (global justice),ദാരിദ്ര്യം(poverty), സമത്വം(equality), വിശ്വാസവും വിശ്വാസ്യതയും(trust and trustworthiness), മനുഷ്യാവകാശവും കടമകളും (human rights and duties), സമ്മതം (consent), സ്വയംഭരണം/ സ്വയം നിർണ്ണയന അവകാശം (autonomy), സ്വന്തന്ത്ര ഇച്ഛാശക്തി (freewill) എന്നിങ്ങനെയുള്ള നിരവധി ആശയങ്ങളെ ഒ’നീൽ കാൻ്റിൻ്റെ തത്ത്വശാസ്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാടുകളിലൂടെ സമഗ്രമായി വിലയിരുത്തുന്നു. ഇത്തരത്തിലുള്ള ആശയങ്ങളെ താത്ത്വികമായി അവലോകനം ചെയ്ത് അവയ്ക്ക് ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രായോഗിക പ്രാധാന്യമുണ്ട് എന്നും ഒ’നീൽ തെളിയിക്കുന്നു. സമഗ്രമായ വ്യാഖ്യാനത്തിലൂടെയാണ് ഇത് സാധ്യമാകുന്നത്.
മറ്റു സ്വയം പ്രഖ്യാപിത കാൻ്റിയൻ അനുയായികളെ പോലെ വിപ്ലവകരമായി അല്ലാതെ, അതിൻ്റെ സ്വത്ത്വത്തിൽ നിന്നുകൊണ്ട് മനസ്സിലാക്കുകയാണ് ഒ’നീൽ. തൻ്റെ ചിന്താരീതി കാൻ്റിൻ്റെ ചിന്തയുമായി ചേർത്ത് പുതിയ രീതി ഉണ്ടാക്കുവാനോ, നിലനിൽക്കുന്ന കാൻ്റിൻ്റെ നിലപാടുകളിൽ അടിമുടി മാറ്റം വരുത്താനോ ഒ’നീൽ ശ്രമിക്കുന്നില്ല. ഇത് ഒ’നീലിൻ്റെ സംരക്ഷാണാത്മകവും വ്യാഖ്യാനാത്മകവുമായ സ്വഭാവത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. അതിലൂടെ കാൻ്റിൻ്റെ തത്വങ്ങളിൽ ഊന്നി നിൽക്കാനും അവയെ യുക്തിഭദ്രമായി വിശകലനം ചെയ്യാനും സാധിക്കുന്നു. ഇതിലൂടെ കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മികതയുടെ കാലാതീതമായ പ്രസക്തിയേയും ഒ’നീൽ എടുത്ത് കാണിക്കുന്നു.
കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മിക സിദ്ധാന്തത്തിലെ ആദ്യ മാക്സിമായ സാർവത്രികമാക്കാനുള്ള തത്ത്വത്തെ സൂക്ഷ്മമായി ഒ’നീൽ വ്യാഖ്യാനിക്കുന്നു. മാക്സിമിലൂടെയാണ് ഒരു പ്രവൃത്തിയുടെ ആധാരം കൽപ്പിക്കപ്പെടുന്നത്. ആദ്യ മാക്സിമിൽ കാൻ്റ് പറയുന്നു, സാർവർത്രികമാക്കാൻ സാധ്യമാകുന്ന രീതിയിൽ മാത്രമേ ഒരുവൻ പ്രവൃത്തി ചെയ്യാൻ പാടുള്ളൂ. മാത്രമല്ല, താൻ എടുക്കുന്ന തീരുമാനമോ, ചെയ്യുന്ന പ്രവൃത്തിയോ, അത്തരം സാഹചര്യങ്ങളിൽ ബാക്കി ഉള്ളവർക്കും ചെയ്യാൻ പറ്റുന്നതാകണം എന്ന് കൂടി കൂട്ടി ചേർക്കുന്നു. ഇത്തരം സാർവത്രികമായ രീതിയിൽ പെരുമാറുമ്പോൾ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടുന്ന ചില കാര്യങ്ങളെ ഒ’നീൽ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു.
ഒരു പ്രത്യേക സാഹചര്യത്തിൽ എടുക്കുന്ന തൻ്റെ തീരുമാനം സമാനമായ സാഹചര്യത്തിൽ മറ്റുള്ളവരും സാർവത്രികമാക്കാൻ പൂർണ്ണമായി ഇച്ഛിക്കുന്നുണ്ടോ (will) എന്നത് വളരെ പ്രധാനമാണ്.
നിരുപാധിക ആജ്ഞയാൽ (categorical imperative) രൂപീകരിക്കപെട്ടു വരുന്ന ഒന്നാണ് സാർവത്രികമാക്കാനുള്ള നിയമം. നിരുപാധികമായ ആജ്ഞയുടെ (categorical imperative) പ്രധാനപെട്ട രണ്ട് ഘടകങ്ങളാണ് – ആശയത്തിലെ വൈരുദ്ധ്യവും ഇച്ഛയിലെ വൈരുദ്ധ്യവും. ഇവ കാൻ്റ് മുന്നോട്ട് വെച്ച പൂർണ്ണവും അപൂർണവുമായ കടമയോടെ (perfect and imperfect duties) ചേർന്നുനിൽക്കുന്നവയാണ്. അതായത്, പൂർണ്ണമായ കടമകൾ (perfect duty) പറയുന്നത് സാഹചര്യമന്യേ ചിലതരം പ്രവൃത്തികൾ ചെയ്യാൻ പാടില്ല എന്നാണ്, ഉദാഹരണത്തിന് കള്ളം പറയരുത്, മോഷ്ടിക്കരുത് എന്നിങ്ങനെ. ഇത്തരം കടമകൾ വ്യക്തവും, കൃത്യവും, വ്യതിചലിക്കാൻ പാടില്ലത്തവയുമാണ്. അപൂർണ്ണമായ കടമ (imperfect duty) പറയുന്നത് ചില പ്രവൃത്തികളിൽ നിന്ന് മാറിനിൽക്കാൻ പാടില്ല എന്നാണ്, ഉദാഹരണം, മറ്റൊരാളെ സഹായിക്കുന്നത്, മറ്റുള്ളവരുടെ സന്തോഷത്തിന് കാരണമാകുന്നത് എന്നിങ്ങനെയുള്ളവ. ഇത് സഹചരുമനുസരിച്ചും, വ്യക്തിഗതവുമാണ്. ഒരു പ്രവൃത്തിയുടെ പിന്നിലുള്ള നിയമം സാർവത്രികമാക്കാൻ ശ്രമിക്കുമ്പോൾ, ആ നിയമം അതിൻ്റെ ഉള്ളിൽ തന്നെ യുക്തിരഹിതമോ, പരസ്പരവിരുദ്ധമോ ആകുന്ന അവസ്ഥയാണ് ആശയത്തിലെ വൈരുദ്ധ്യം എന്നത്. അത്തരം സാഹചര്യത്തിൽ ആ നിയമം ഉപയോഗശൂന്യമാകുന്നു. നുണ പറയുക എന്ന ഉദാഹരണമെടുക്കാം. തനിക്കു ആവശ്യമെങ്കിൽ നുണ പറയാം എന്നതിനെ സാർവത്രിക നിയമം ആക്കുകയാണെങ്കിൽ ഈ നയം തന്നെ വൈകാതെ ഇല്ലാതെയാകും. കാരണം, എല്ലാവരും കള്ളം പറയുകയാണ് എങ്കിൽ ആരെയും തന്നെ വിശ്വസിക്കാൻ പറ്റാതെയാകും. അപ്പോൾ പിന്നെ നുണ പറയുന്നതിലുള്ള ഉദ്ദേശ്യവും നടക്കില്ല. അത്തരത്തിൽ ഈ പ്രവൃത്തി തന്നെ നിലനിൽപ്പില്ലാതെയാകും. പൂർണ്ണമായ കടമകൾക്ക് എതിരെ പോകുമ്പോൾ ആണ് ഇത് ഉണ്ടാകുന്നത് എന്ന് കണക്കാക്കാം. മറ്റൊന്നാണ് ഇച്ഛയിലെ വൈരുദ്ധ്യം. അപൂർണ്ണ കടമകൾ പറയുന്ന പ്രവൃത്തികൾക്ക് എതിരെ പോകുമ്പോൾ സംഭവിക്കുന്നതാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, ‘ കഴിവും, സാഹചര്യവും ഉണ്ടായിട്ടും ആവശ്യഘട്ടത്തിൽ ഒരാളെ സഹായിക്കാതെ ഇരിക്കുക.’ സ്വബോധം ഉള്ള ഒരു വ്യക്തിയും ഇത്തരം നിയമത്തെ സർവ്വത്രികമാക്കാൻ ശ്രമിക്കില്ല. കാരണം, അത് സ്വന്തം നിലനിൽപ്പിനെയും ബാധിക്കുന്നതാണ്, ഇപ്പോൾ അല്ലെങ്കിൽ ഭാവിയിൽ. ഇതിൽ ഏതെങ്കിലും ഒന്നിൻ്റെ സാമീപ്യം ഒരു നിയമത്തിൽ വന്നാൽ തന്നെ അത് അധാർമ്മികമായി കണക്കാക്കപ്പെടും. സ്ഥാപിതമായ ഈ ആശയങ്ങളെ ഒ’നീൽ ഒന്ന് കൂടി ആഴത്തിൽ മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും, അതിൻ്റെ വെളിച്ചത്തിൽ ഒ’നീൽ കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മികതയെ പുനരാവിഷ്‌ക്കരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഒന്നാമത്തെ മാക്സിമിൻ്റെ തുടർച്ചയായ രണ്ടാം മാക്സിമിലും ശ്രദ്ധേയമായ ആശയത്തെയാണ് കാൻ്റ് മുന്നോട്ട് വെക്കുന്നത്. ആരെയും മാർഗ്ഗമായ് കണക്കാക്കരുത് എന്നും, എല്ലാവരെയും ലക്ഷ്യങ്ങൾ അഥവാ ഉദ്ദേശ്യമായി തന്നെ കാണണമെന്നും പറയുന്നു. എല്ലാവരിലും സ്വതവേ മൂല്യമുണ്ടെന്നും, അതിനാൽ തന്നെ ആരെയും സ്വാർത്ഥ ലാഭങ്ങൾക്കുവേണ്ടി മാർഗ്ഗമായി ഉപയോഗിക്കാതെ, ബഹുമാനത്തോടെയും, അവരുടെ അന്തസ്സിന് കോട്ടം വരാത്ത തരത്തിലും പെരുമാറേണ്ടതുണ്ട് എന്ന് സാരം. ഇതിൽ ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാന ആശയത്തെ ഒ’നീൽ വെളിച്ചത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവരുന്നു. ഈ മാക്സിമിന് വിപരീതമായ് പ്രവർത്തിക്കുകയാണെങ്കിൽ അത് ഇച്ഛയിലെ വൈരുദ്ധ്യത്തില്ലേക്ക് നയിക്കപ്പെടും. മറ്റൊരാൾക്കുള്ള വെറും മാർഗ്ഗമായ് നിൽക്കാൻ ആർക്കും താൽപര്യമുണ്ടകില്ല. പ്രത്യേകിച്ചും പൂർണ്ണമായ സമ്മതം (consent) ഇല്ലാതെയും, ചതിയിലൂടെയും, വഞ്ചനയിലൂടെയുമൊക്കെ. അതിനാൽ സാർവത്രികമാക്കപ്പെടുന്ന ഒരു നിയമം ഇതും ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതുണ്ട് എന്ന് ഒ-നീൽ വ്യക്തമാകുന്നു.

4.1 വാതിൽക്കലിലെ കൊലയാളി – ഒ’നീലിലൂടെ

ഇമ്മാനുവൽ കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മിക സിദ്ധാന്തത്തെ മുൻനിർത്തിയുള്ള ഒ-നീലിൻ്റെ കാഴ്ചപ്പാടിൽ നിന്ന് കൊണ്ട്, വാതിൽക്കൽ കൊലയാളി എന്ന ആശയ പരീക്ഷണത്തെ വിലയിരുത്തുകയാണ് എങ്കിൽ, കാൻ്റ് മുന്നോട്ട് വെച്ച സിദ്ധാന്തത്തിൻ്റെ കാതൽ എന്താണ് എന്ന് കുറച്ചുകൂടി വ്യക്തമാക്കാൻ അത് സഹായകമാകും. C എന്ന കൊലയാളി, B എന്ന വ്യക്തിയെ കുറിച്ച് A എന്ന വ്യക്തിയോട് അന്വേഷിക്കുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ, C-യുടെ ഉദ്ദേശ്യം എന്ത് എന്ന് A മനസ്സിലാക്കിയാലും, കള്ളം പറഞ്ഞു B എന്ന സുഹൃത്തിനെ രക്ഷിക്കാൻ A തയ്യാറാകില്ല. ഇവിടെയാണ് ഒ’നീലിന്റെ ജ്ഞാനനിർമ്മിതവാദം ശ്രദ്ധേയമാകുന്നത്. പ്രായോഗിക യുക്തി (practical reason), എന്ന ആശയത്തെ അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തിയുള്ള ഒ’നീലിന്റെ നിർമ്മിതവാദം, ഈ ആശയ പരീക്ഷണത്തിൽ ചെറിയ വ്യത്യാസങ്ങൾ വരുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു എന്ന പറയാം. പ്രായോഗിക യുക്തി വഴി നേരിടുന്ന വിഷയത്തിന്റെ പ്രധാന വശങ്ങളെ കുറിച്ച് മെച്ചപ്പെട്ട ബോധവൽക്കരണം ഉണ്ടാക്കുന്നത് വഴി വ്യത്യാസങ്ങൾ കൊണ്ടുവരാൻ സാധിക്കും എന്നാണ് ഒ’നീൽ പറയുന്നത്. അതിനായി പ്രധാന ധാർമ്മിക ഘടകങ്ങളായ സ്വയംനിർണ്ണയനം (autonomy), യുക്തിഭദ്രമായ ആശയവിനിമയം (rational communication) തുടങ്ങിയവ സ്വീകരിക്കാവുന്നതാണ്. C എന്ന കൊലയാളി, യുക്തിബോധവും, സ്വയം നിർണ്ണയനമനോഭാവവുമുള്ള ഒരു വ്യക്തി ആയതിനാൽ, അദ്ദേഹത്തോട് ശരിയായ തരത്തിൽ കാര്യങ്ങൾ പറഞ്ഞു മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കാം എന്നത് ഒരു പ്രധാന ആശയമാണ്. ഇവിടെ ഒരാളുടെ ജീവൻ അപായപ്പെടുത്തണം എന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം തെറ്റാണ് എന്നത് കൊണ്ട്, ആ പ്രവൃത്തിയെ സാർവത്രികമാക്കാൻ സാധിക്കില്ല. ‘സാർവത്രിക നിയമത്തിന്റെ രൂപീകരണം’ എന്ന ആദ്യ മാക്സിമിൽ എല്ലാവർക്കും സമാനമായ സാഹചര്യങ്ങളിൽ അതുപോലെ പ്രവർത്തിക്കാൻ സാധിക്കണമെന്നുമുള്ളതിനാൽ, ഇത്തരം സാഹചര്യങ്ങളിൽ കള്ളം പറയുന്നത് തെറ്റാണ് എന്ന് മാനുഷികമായി പറയാൻ സാധിക്കില്ലെങ്കിലും, ധാർമ്മികമായ ഡ്യൂട്ടിക്ക് എതിരെ സഞ്ചരിക്കുന്നതിന് തുല്യമാണത്. ഈ അവസരത്തിൽ യുക്തിഭദ്രമായി ആശയങ്ങളെ കൈമാറുന്നത് വഴി, കൊലയാളിയുടെ ഉദ്ദേശ്യത്തിൽ വ്യത്യാസമുണ്ടാക്കാൻ സാധിക്കുമെന്ന് പരോക്ഷമായി സൂചിപ്പിക്കുന്നു. അതിനാൽ വളരെ ശക്തമായ ഒരു ചർച്ചയ്ക്കും, കൂടിയാലോചനക്കും വഴി ഒരുക്കും. ഇവിടെ A എന്ന വ്യക്തി ആയാലും B എന്ന സുഹൃത്തായാലും, C എന്ന കൊലയാളിയായാലും അവനവനു മേൽ ധാർമ്മിക അധികാരവും, നിർണ്ണയ നബോധവും, യുക്തിബോധവുമുള്ള വ്യക്തികളാണ്. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, B എന്ന സുഹൃത്തിനെ രക്ഷിക്കാനായ് A എന്ന വ്യക്തി, C യോട് കള്ളം പറയുകയാണ് എങ്കിൽ അത് A യുടെ നീതി ബോധത്തിന് എതിരെ പ്രവർത്തിക്കുന്നതായും, C- യെ അറിഞ്ഞുകൊണ്ട് അഥവാ മനപൂർവ്വം വഞ്ചിക്കുന്നതായും കണക്കാക്കേണ്ടി വരും. ഒരു വ്യക്തിയോട് വഞ്ചന കാണിക്കുന്നു എന്നതിലും ഉപരി ധാർമ്മിക നിയമത്തെയും, ഈ സംപൂർണ്ണ വ്യവസ്ഥയെയും ലംഘിക്കുന്നതിന് സമാനമാണിത്. A കള്ളം പറയുന്നത് വഴി, സ്വന്തം വ്യക്തിത്വത്തെയും, C എന്ന കൊലയാളിയുടെ വ്യക്തിത്വത്തെയും ധാർമ്മിക കർതൃത്വത്തെയും (moral agency) മാർഗ്ഗമായ് മാത്രം കണക്കാണുന്നു എന്ന് വ്യക്തമാകുന്നു. അതോടൊപ്പം, A കള്ളം പറഞ്ഞ് C യെ കബളിപ്പിക്കുന്നത് വഴി C യെ തൻ്റെ മാർഗ്ഗമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ, B യുടെ ലക്ഷ്യം (സ്വന്തം ജീവൻ രക്ഷിക്കുക) നടപ്പിലാക്കാൻ വേണ്ടി A സ്വയം മാർഗ്ഗമാവുകയും, ഒപ്പം C യെയും തൻ്റെ മാർഗ്ഗമായ് ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്രശ്ന പരിഹാരത്തിന് പ്രശ്നത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ശരിയായ മനസ്സിലാക്കൽ ആവശ്യമാണ് എന്നത് പോലെ തന്നെ ആവശ്യമായ ഒന്നാണ്, പരിഹാര മാർഗ്ഗങ്ങളുടെ കൃത്യമായ ബോധവല്ക്കരണവും. കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മിക രീതി പ്രകാരം, യുക്തിബോധം (rationality), സ്വയം നിർണ്ണയനം (autonomy), ധാർമ്മിക അധികാരം (moral authority), പൂർണ്ണവും അപൂർണ്ണവുമായ കടമകൾ (perfect and imperfect duties), ഉത്തരവാദിത്വബോധം എന്നിങ്ങനെയുള്ള അടിസ്ഥാനതത്ത്വങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുന്നതിലൂടെ ഇത് സാധ്യമാകുന്നതാണ്. ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതും, തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെടാവുന്നതുമായ ഒരു കാര്യമാണ് അപൂർണ്ണമായ കടമ എന്ന ആശയത്തിൻ്റെ തെറ്റായ മനസ്സിലാക്കലിലൂടെ ഉണ്ടാകുന്നത്. അപൂർണ്ണമായ കടമകളിൽ മറ്റൊരാളെ

സഹായിക്കണം എന്ന് പറയുന്നുണ്ട്. പക്ഷേ ഈ കടമ എപ്പോഴും, പൂർണ്ണമായ കടമക്ക് കീഴിൽ മാത്രം വരുന്നതാണ്. അതിനാൽ കള്ളം പറയരുത് എന്ന പൂർണ്ണമായ കടമയെ അവഗണിച്ചുകൊണ്ട് മറ്റൊരാൾക്ക് നല്ലത് ചെയ്യാം എന്ന അപൂർണ്ണമായ കടമക്ക് പ്രാധാന്യം നൽകാൻ ശരിയായ ഒരു കാൻ്റിൻ്റെ അനുയായിക്ക് സാധ്യമല്ല.
ചിന്തകയായ ഒണോറ ഒ-നീൽ, കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മിക ചിന്താരീതികൾക്കാണ് പ്രധാന്യം നൽകുന്നത്. കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മികത എന്നറിയപ്പെടുന്ന കാൻ്റിയൻ ധാർമ്മികതയെ കുറിച്ച് പറയുന്ന ചിലരുമുണ്ട്. അവർ കാൻ്റിൻ്റെ ചിന്തകളിൽ നിന്ന് ചെറിയ വ്യത്യാസങ്ങൾ വരുത്തിയും, അവരുടേതായ രീതികളെ ഇതിനോട് ചേർത്തുകൊണ്ട് കാൻ്റിനെ വായിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഒ’നീൽ അതിൽ നിന്നും തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി കാൻ്റിൻ്റെ സിദ്ധാന്തത്തെ വ്യാഖ്യാനിക്കുകയും പ്രായോഗികമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മിക സിദ്ധാന്തത്തിൻ്റെ പ്രധാന വിമർശനം എന്നത് പ്രായോഗികമാക്കൻ വളരെ ക്ലേശം നിറഞ്ഞതാണ് എന്നതായിരുന്നു. എന്നാൽ ഒ’നീലിൻ്റെ വ്യാഖ്യാനത്തിലൂടെയും പ്രവർത്തികളിലൂടെയും ഒരു പരിധി വരെ ഈ ആരോപണം പരിഹരിക്കാൻ സാധിക്കുന്നതായി കാണാനാകും. ജൈവ ധാർമ്മികത (Bio Ethics), മെഡിക്കൽ നൈതികത (Medical Ethics, മാധ്യമ ധാർമ്മികത (Media Ethics), മൃഗങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾ (Animal Rights) എന്നിങ്ങനെ ഉള്ള പല മേഖലകളിലും കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മികതയുടെ പ്രസക്തി ഒ-നീൽ തെളിയിക്കുന്നു. ഇത്തരത്തിൽ ഒ-നീലിൻ്റെ വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ കാൻ്റിൻ്റെ ധാർമ്മിക ചിന്തയുടെ പ്രസക്തിയെ കുറിച്ചും സവിശേഷതകളെ കുറിച്ചും വിശദികരിക്കുന്നു. ഇവിടെ പൊളിച്ചെഴുത്ത് അല്ല, മറിച്ച് ആഴത്തിലുള്ള ഗവേഷണമാണ് ഒ’നീൽ നടത്തിവരുന്നത്.

ഉപസംഹാരം
‘ശരി’യായ ധർമ്മത്തിന് പ്രാധാന്യം നൽകുന്ന ധാർമ്മികസമീപനമാണ് ഡിയോന്റോളജി. ഡ്യൂട്ടി എന്ന ആശയത്തിനോടുള്ള കാഴ്ചപ്പാടിൽ വ്യത്യസ്തത പുലർത്തുന്ന രണ്ട് ചിന്തകരാണ് കാന്റും റോസും. ഇരുവരും, രണ്ട് കാലഘട്ടത്തിന്റെ പ്രതിനിധികളാണ് എന്നത് ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു വസ്തുതയാണ്. കാന്റിന്റെ കർക്കശമായ രീതികൾ ഉയർത്തുന്ന പ്രായോഗിക ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ ഒരു പരിധിവരെ ലഘൂകരിക്കാൻ റോസിന്റെ നയങ്ങൾക്ക് സാധിക്കും എന്ന് പറയുന്നതിൽ തെറ്റില്ല. എന്നാൽ നിലവിൽ കാന്റിന്റെ സിദ്ധാന്തങ്ങളെ കീറിമുറിച്ചു അതിൽ നിന്ന് പ്രായോഗികതയുടെ ആശയങ്ങൾ മുന്നോട്ട് വെക്കുന്ന ഒ’നീൽ കാന്റിന്റെ ചിന്താരീതിയുടെ ആഴം എടുത്ത് കാണിക്കുന്നു.

ഗ്രന്ഥസൂചി
Kant, Immanuel. Fundamental Principles of the Metaphysics of Morals. Sanage Publishing House, 2020.
Sinha, Jadunath. A Manual of Ethics. New Central Book Agency, 2020.
O’Neill, Onora. “Universal Laws and Ends-in-themselves.” The Monist, vol. 72, 1989, pp. 341-361.

സംഗീത ജി. എസ്

റിസർച്ച് സ്കോളർ ഫിലോസഫി വിഭാഗം ഗവണ്മെന്റ് കോളേജ്ഫോർ വുമൺ വഴുതക്കാട്, തിരുവനന്തപുരം sangeetha.gs.sandhya@gmail.com

0 0 votes
Rating
guest
0 Comments
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x