ആമുഖം
മനുഷ്യരടക്കമുള്ള എല്ലാ ജീവജാലങ്ങൾക്കും ജന്മസിദ്ധമാണ് ഹിംസ.സഹജീവികളെ ആക്രമിക്കാനും സ്വയം പ്രതിരോധിക്കാനുമുള്ള ഉപാധിയായി ജീവികൾ ഹിംസ പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നു. ഹിംസയുടെ ഈ ജൈവികഘടന ഓരോ ജീവിവർഗ്ഗത്തിന്റെ നിലനിൽപ്പിലും വളർച്ചയിലും മുഖ്യ പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ മനുഷ്യരിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹിംസ മേൽ പറഞ്ഞ ജൈവിക ഘടന മാത്രമുള്ളതല്ല.അത് അധികാര പ്രയോഗത്തിന്റെ രൂപം കൂടിയാണ്. മറ്റു ജീവികളെ സംബന്ധിച്ച് ഹിംസ എന്നത് ശാരീരികമാണ്. എന്നാൽ മനുഷ്യർ വ്യക്തിഗതമായും സാമൂഹികമായും നടത്തുന്ന ഹിംസാ പ്രവർത്തനങ്ങളെ കേവലം ശാരീരിക ഹിംസ എന്ന നിലയിൽ മാത്രം വിലയിരുത്താൻ കഴിയുകയില്ല. ഹിംസ മനുഷ്യനെ ശാരീരികമെന്നതിലുപരി ചിലപ്പോൾ മാനസികമോ ലൈംഗികമോ ആയി ബാധിക്കാറുണ്ട്. അതിനാൽ മനുഷ്യരിലെ ഹിംസയെ നിർവചിക്കുക കുറേക്കൂടി സങ്കീർണ്ണമാണ്. ഹിംസയെ അധികാര രൂപമെന്ന നിലയിൽ വിശദീകരിക്കാനാണ് ഇവിടെ ശ്രമിക്കുന്നത്.
ഹിംസയും ജനിതകപ്രകൃതിയും
ഹിംസ എന്നത് സങ്കീർണ്ണവും നിർവചിക്കാൻ ഏറെ ദുഷ്കരവുമായ ഒന്നാണ്. ബഹുവിഷയാടിസ്ഥാനത്തിലല്ലാതെ ഹിംസയെക്കുറിച്ചൊരു സിദ്ധാന്തം രൂപീകരിക്കുക സാധ്യമല്ല. സാമൂഹ്യശാസ്ത്രം, നരവംശശാസ്ത്രം, മന:ശാസ്ത്രം, ജനിതകശാസ്ത്രം, ശരീരശാസ്ത്രം തുടങ്ങിയ വ്യത്യസ്ത മേഖലകളുപയോഗിച്ച് ഹിംസ പഠനവിധേയമാക്കാം. ഹിംസ നാഡീവ്യവസ്ഥയെ ബാധിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ദേഷ്യം വരുമ്പോഴാണല്ലോ ആളുകൾ പൊതുവെ അക്രമാസക്തരാകുന്നത്. ആ സമയത്ത് തലച്ചോറിനകത്ത് പ്രത്യേക സിരാകേന്ദ്രങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കും. എന്നാൽ നാഡീവ്യൂഹപ്രവർത്തനങ്ങളാണ് ഹിംസയിലേക്ക് ആളുകളെ നയിക്കുന്നതെന്ന് പൂർണ്ണമായും സ്ഥാപിക്കാനാവില്ല.
” പല ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാരും മനുഷ്യരുടെ പെരുമാറ്റവും മൃഗങ്ങളുടെ പെരുമാറ്റവും തമ്മിൽ സാദൃശ്യങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.പക്ഷികളുടെ പ്രേമപ്രകടനങ്ങളുടെ ഒരു ഭാഗമാണ് കൊക്കുകൊണ്ട് സ്വന്തം ശരീരത്തിന്റെ വാലിന്റെ അടിവശത്തുള്ള ഒരു ഗ്രന്ഥിയിൽ നിന്ന് എണ്ണയെടുത്ത് തൂവലുകളിൽ പുരട്ടുകയെന്നത്. പക്ഷി ഇണയുടെ മുൻപിൽ തനിക്ക് സുരക്ഷിതത്വബോധം ഉണ്ടെന്നറിയിക്കുന്നത് ഈ പെരുമാറ്റത്തിൽകൂടെയാണ്. സ്ത്രീ പുരുഷന്മാരും പ്രേമസല്ലാപം നടത്തുമ്പോൾ അബോധപൂർവമായി സ്വന്തം തലമുടി തലോടാൻ ഒരു വാസന കാണിക്കുന്നു. ആൺ മൃഗങ്ങൾ ഇണ ചേരും കാലത്ത് മറ്റ്ആൺ മൃഗങ്ങളെ കിട്ടിയില്ലെങ്കിൽ മരങ്ങളുമായി യുദ്ധം ചെയ്യും. മനുഷ്യരുടെ സ്പോർട്സും ശാസ്ത്ര ഗവേഷണവും എല്ലാം ഇത്തരത്തിലുള്ള വാസനയുടെ ലക്ഷ്യം മാറിയുള്ള പ്രവർത്തനമായി കാണുന്നവരുണ്ട്. ജോലി നേടിയെടുക്കലും പണം സമ്പാദിക്കലും എല്ലാം മൃഗങ്ങൾ പരസ്പരം മത്സരിച്ച് സ്ഥലം വെട്ടിപ്പിടിക്കുന്നതിനോട് താരതമ്യപ്പെടുത്താം”( നാരായണമേനോൻ, നാലപ്പാട്ട്, 2013, p. 495)
ഇത് മനുഷ്യന്റെ അക്രമവാസനയ്ക്ക് ജീവശാസ്ത്രപരവും പരിണാമശാസ്ത്രപരവുമായി ബന്ധമുണ്ടെന്ന് സ്ഥാപിക്കുന്നു. സാർവത്രികമായി കാണപ്പെടുന്ന അക്രമ രീതികളിലെല്ലാം പരിണാമത്തിനു പങ്കുണ്ട്. കുരങ്ങൻമാരും മനുഷ്യരും താരതമ്യപഠനത്തിന് വിധേയമാക്കുമ്പോൾ ധാരാളം പൊതുസ്വഭാവങ്ങൾ കണ്ടെത്താനാവും. ചിമ്പാൻസികൾ കൂട്ടമായും അക്രമാസക്തമായും ഇരതേടുന്നു. ഒറാങ്ങുട്ടാനുകൾ ബലാത്സംഗം ചെയ്യുന്നു. ഗോറില്ലകൾ തങ്ങളുടെതല്ലാത്ത കുട്ടികളെ കൊല്ലുന്നു. എന്നാൽ മനുഷ്യരിൽ ഇത്തരം ഹിംസാത്മക സ്വഭാവത്തിന് മാറ്റം വന്നിട്ടുണ്ട്.ഇത്തരം സ്വഭാവങ്ങൾ മനുഷ്യരിൽ ഉണ്ടെന്ന് ചിലർ വാദിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും പരിണാമശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ നിരീക്ഷണത്തിൽ പരിണാമം ജീനുകളെ സ്വാധീനിക്കുകയും ജീനുകൾ ശരീരപ്രകൃതിയെ പുനർനിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. അതിനാൽ ഹിംസയുടെ കാര്യത്തിൽ ജനിതകപ്രകൃതിയിൽ തന്നെ മനുഷ്യന് മാറ്റങ്ങൾ വന്നിട്ടുണ്ട്.
ഹിംസയും അധികാരചരിത്രവും
പുരുഷമേധാവിത്തം പോലുള്ള പ്രവണതകൾക്ക് പിറകിൽ രാഷ്ട്രീയവും സാംസ്കാരികവുമായ ശക്തികൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. അതിനാൽ സമൂഹത്തിൽ ഇന്ന് നിലനിൽക്കുന്ന ഹിംസ, മേധാവിത്തം എന്നിവ വിശദീകരിക്കാൻ പരിണാമപ്രക്രിയയെ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് ശരിയല്ല. മനുഷ്യരും ആൾക്കുരങ്ങുകളും അക്രമപ്രവണതകളിൽ ജനിതക വ്യത്യാസം ഉണ്ട് എന്നു വിശദീകരിച്ചല്ലോ. അക്രമവാസനകളിൽ ചില സാദൃശ്യങ്ങൾ കാണാമെങ്കിലും മനുഷ്യൻ അവന്റേതായ രീതിയിൽ സങ്കീർണ്ണമായ അക്രമ/ഹിംസാരീതികളും സമാധാനശ്രമങ്ങളും ധാർമികമൂല്യങ്ങളും വികസിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.മനുഷ്യൻ്റെ അക്രമപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് വലിയ ചരിത്രമുണ്ട്. മനുഷ്യചരിത്രത്തിലെമ്പാടും അക്രമങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. മനുഷ്യന്റെ മറ്റേതൊരു സ്വഭാവവും പോലെ അക്രമത്തിനും സാമൂഹികവും സാംസ്കാരികവുമായ അടിത്തറയുണ്ട്. അക്രമം വ്യത്യസ്ത സമൂഹങ്ങളിലും കാലങ്ങളിലും വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു. ശിലായുഗ സംസ്കാരങ്ങളിലും യുദ്ധങ്ങൾ നടന്നിരുന്നുവെന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. പുരാതന രാഷ്ട്രങ്ങളുടെ ആവിർഭാവത്തോടെ പൊതുവിടങ്ങളിൽ അക്രമവും ക്രൂരതയും ആസ്വാദകർക്കായി പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന സമ്പ്രദായവും ഉണ്ടായി വന്നു. ഇത് മധ്യകാലഘട്ടത്തിലും പിന്നീട് ഒരു പരിധിവരെ ആധുനികകാലത്തും നിലനിന്നു.
എന്താണ് ഹിംസ
മറ്റുള്ളവർക്ക് ദോഷം വരുത്താൻ ഉദ്ദേശിച്ചിട്ടുള്ള പെരുമാറ്റ രീതിയാണ് ഹിംസ. സംസ്കൃതപദമായ ‘ ‘ഹിംസ് ‘എന്ന പദത്തിൽ നിന്നാണ് ഇതിന്റെ ഉത്ഭവം. മുറിവേൽപ്പിക്കുക, ഉപദ്രവിക്കുക എന്നൊക്കെയാണീ പദത്തിന്റെ അർത്ഥമായി വിവക്ഷിക്കുന്നത് . നിസ്സാരമോ ന്യായമോ ആയ കാരണങ്ങളാൽ ഹിംസ സംഭവിക്കാറുണ്ട്. ഹിംസയുടെ സ്വഭാവവും പ്രവർത്തനവും മനസ്സിലാക്കാൻ അത് സംഭവിക്കുന്ന സാമൂഹ്യ പശ്ചാത്തലത്തെ കുറിച്ചുള്ള അറിവ് പരമപ്രധാനമാണ്. തികച്ചും അപ്രധാനമെന്നോ നിസ്സാരമെന്നോ പറയാവുന്ന വഴക്കുകൾ പലപ്പോഴും ഹിംസയിൽ കലാശിക്കാറുണ്ട്. ഇത്തരം ഹിംസയെ ‘വിവേകരഹിതഹിംസ ‘എന്നു വിളിക്കാം.വാഹനം പാർക്ക് ചെയ്യുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടോ മറ്റോ ഉണ്ടാകുന്ന ചെറിയ വഴക്കുകൾ വെടിയുതിർക്കുന്നതിലേക്കോ ജീവൻ അപഹരിക്കുന്നതിലേക്കോ നീങ്ങുന്നത് വിവേക രഹിത ഹിംസയിൽ പെടുന്നതാണ്. നിസ്സാര പ്രശ്നങ്ങൾ ഹിംസയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു എന്നത് സാധാരണമാണ്. എല്ലായിപ്പോഴും അപരിചിതർ മാത്രമല്ല ഹിംസയിൽ ഏർപ്പെടുന്നത്. മിക്ക സന്ദർഭങ്ങളിലും ഹിംസ ചെയ്യുന്നവരും ഹിംസയ്ക്ക് ഇരയാവുന്ന വരും പരസ്പരം അറിയുന്നവരാകാറുണ്ട്. മാനസിക വിഭ്രാന്തിമൂലമുണ്ടാകുന്ന ഹിംസയും വിവേകരഹിത ഹിംസയായിട്ടാണ് കണക്കാക്കുന്നത്. ഇത്തരം ഹിംസയിൽ അത് സംഭവിക്കുന്ന സമയവും അതിന്റെ സ്വഭാവവും പ്രത്യേകം പരിഗണിക്കാറുണ്ട്.
വിവേക രഹിത ഹിംസ എന്ന ധാരണ സ്വീകരിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ അതിനു വിപരീതമായ അർത്ഥത്തിൽ വിവേക സഹിതമെന്നോ ന്യായമെന്നോ വിളിക്കാവുന്ന ഹിംസയും നിലനിൽക്കുന്നു . ന്യായമായ ഹിംസയെ സാമാന്യമായി അംഗീകരിക്കുന്ന അലിഖിത നിയമങ്ങൾ സമൂഹത്തിൽ നില നിൽക്കുന്നുണ്ട്. ഒരു ഹിംസയ്ക്ക് എതിരെയുള്ള പ്രതികരണം എന്ന നിലയിൽ നടത്തുന്ന മറ്റൊരു ഹിംസ ന്യായമായ ഹിംസയുടെ പരിധിയിൽ വരുമോയെന്ന് തീരുമാനിക്കുന്നതും ഇത്തരം അലിഖിത നിയമത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണ്.രാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള യുദ്ധങ്ങളെയും തിരിച്ചടികളെയും ന്യായമായ ഹിംസ എന്ന നിലയ്ക്ക് വിലയിരുത്താറുണ്ട്.’മുൻകാല ദുരനുഭവങ്ങൾ വിശദീകരണ സാധ്യമല്ലാത്ത അക്രമ പ്രവർത്തികൾക്ക് പിന്നീട് കാരണമാകാറുണ്ട്’ എന്ന ഗില്ലിഗന്റെ അഭിപ്രായവും സാധൂകരിക്കുന്നത് ഇക്കാര്യം തന്നെയാണ്(1).
ഒരു പ്രത്യേക പ്രവൃത്തി ഒരേസമയം ഹിംസാത്മകമാണെന്നും അല്ലെന്നും വിവക്ഷിക്കപ്പെടാം.ഉദാഹരണത്തിന് കളിക്കളത്തിൽ കളിക്കാർ തമ്മിൽ ഏറ്റുമുട്ടുന്നതും അതേസമയം തെരുവിൽ അപരിചിതർ തമ്മിൽ ഏറ്റുമുട്ടുന്നതും തമ്മിലുള്ള താരതമ്യം ഇത്തരത്തിലുള്ളതാണെന്ന് പറയാൻ കഴിയും. ഹിംസ ചില സമയങ്ങളിൽ ആകസ്മികമായോ വ്യക്തിപ്രേരിതമായോ സംഭവിക്കുന്നു. എന്നാൽ മറ്റു സന്ദർഭങ്ങളിൽ ഇത് സംഘടിതവും രാഷ്ട്രീയ പ്രേരിതവുമായി സംഭവിക്കു ന്നു. ഹിംസ നിയമവിരുദ്ധമോ നിയമാനുസൃതമല്ലാത്തതോ ആയിരിക്കെത്തന്നെ നിയമാനുസൃത ഭരണകൂടത്തിന്റെ അധികാരപ്രയോഗമായിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. സമീപകാല ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും കടുത്ത ഹിംസാപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് നിയമസാധുത നൽകിയിട്ടുള്ളതും ഭരണകൂട അധികാരമാണെന്ന് കാണാം.ഒരു ശിക്ഷണ മാർഗ്ഗം എന്നതിനോടൊപ്പംത്തന്നെ സ്വയം മഹത്വവൽക്കരിക്കാൻ കൂടി ഭരണകൂടങ്ങൾ അക്രമങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്.അക്രമം/ഹിംസ എന്നത് ഒരു പ്രത്യേക പ്രവൃത്തിയുടെ വിശദീകരണം എന്നതിനപ്പുറത്ത് ആ പ്രവർത്തി മറ്റൊന്നല്ല എന്നുകൂടി സമർത്ഥിക്കുന്ന ഒരു മാനദണ്ഡം കൂടിയാണ്.ഈ മാനദണ്ഡമാണ് അക്രമത്തെ ന്യായീകരിക്കാനായി ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നത്. സുരക്ഷാസേന, പ്രതിരോധം, ചെറുത്തുനിൽപ്പ് എന്നീ വാക്കുകൾ ന്യായീകരണ വസ്തുക്കളായി ഉപയോഗിക്കുന്നവയാണ്. ഇപ്രകാരമാണ് യുദ്ധങ്ങളിലെ ഹിംസ സ്വീകാര്യവും നിയമാനുസൃതവുമായിത്തീരുന്നതെന്നു പറയാം.
നിലവിലുള്ള അക്രമമാനദണ്ഡങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടാത്തതാണ് പിയറി ബോർദ്യൂവിന്റെ പ്രതീകാത്മക ഹിംസ എന്ന കാഴ്ചപ്പാട്(2).ഇത് ചിഹ്നങ്ങളിലൂടെയും വ്യവഹാരങ്ങളിലൂടെയും സാമൂഹ്യഘടനകളിലൂടെയുമാണ് സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നത്.പ്രതീകാത്മക ഹിംസ നിയമപരമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട ആധിപത്യ ബന്ധങ്ങൾക്ക് സ്വമേധയാ കീഴടങ്ങുന്നതിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. സ്ത്രീകളെ അടിച്ചമർത്തുന്നതിനും വിധേയമുള്ളവരാക്കി തീർക്കുന്നതിനു പിന്നിലും ഈ സങ്കല്പമാണ് ഉള്ളത്.സമ്മതം പങ്കാളിത്തം തെറ്റായ അധികാരം തുടങ്ങിയ 3 ഘടകങ്ങളെ ആശ്രയിച്ചു കൊണ്ടാണ് ഈ സങ്കല്പം നിലനിൽക്കുന്നത്. സാമൂഹിക സാംസ്കാരിക ലിംഗ അസമത്വങ്ങളെ പുനർനിർമ്മിക്കുന്നതിനും നിലനിർത്തുന്നതിനും ഇതു സഹായിക്കുന്നു. വിരകളുടെ സമ്മതത്തെയും ഇരുകക്ഷികളുടെയും പൊതുവായുള്ളതും അതോ അബോധാവസ്ഥയിലുള്ളതുമായ പങ്കാളിത്തത്തെയും ഇത് അടിസ്ഥാനമാക്കുന്നു.
ഹിംസയും വ്യത്യസ്തസങ്കല്പങ്ങളും
അക്രമത്തെ സംബന്ധിച്ച് ധാരാളം ഭിന്നാഭിപ്രായങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്നു. അക്രമ പ്രവർത്തനങ്ങൾ അപരന്റെ മേലുള്ള അധികാരത്തിന്റെയും മേധാവിത്വത്തിന്റെയും വിജയമാണെന്ന് ഫെറൽ നിർവചിക്കുന്നു(3). ഒരാളുടെ മന: പൂർവമായ ഏതൊരു പ്രവൃത്തിയും മറ്റൊരാളെ മാനസികമായ ശാരീരികമായോ ലൈംഗികമായ ഉപദ്രവിക്കുന്നുവെങ്കിൽ ആ പ്രവൃത്തിയെ അക്രമം അഥവാ ഹിംസ എന്ന് എലിസബത്ത് സ്റ്റാങ്കോയും നിർവചിച്ചിട്ടുണ്ട്(4). ഹിംസ എപ്പോഴും ഏകവ്യക്തി കേന്ദ്രിത ‘മാകണമെന്നില്ല. വ്യക്തികൾ കൂട്ടമായും ഹിംസ നടത്താറുണ്ട്.അക്രമഫലമായുള്ള മാനസിക പീഡ ശാരീരിക ലൈംഗിക പീഡകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തവും കൃത്യവുമായി തിട്ടപ്പെടുത്താൻ കഴിയാത്തതാണ്.അതുപോലെ ആത്മപീഡയും പ്രശ്നാത്മകമായ ഒന്നാണ്. എന്നാൽ എല്ലാ ആത്മപീഡക്കും അക്രമം കാരണമാകണമെന്നില്ല. അവജ്ഞയോ അശ്രദ്ധയോ അതിന് കാരണമായിത്തീരാം. ഭീഷണി എന്നതിനെ സ്വയം ഒരു അക്രമ പ്രവർത്തിയാണോയെന്നും പരിശോധിക്കാവുന്നതാണ്. ഇത്തരത്തിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾക്കെല്ലാം ഉത്തരം കണ്ടെത്താൻ അക്രമത്തെ സാമാന്യവൽക്കരിക്കുന്ന പ്രവണത മാറ്റിവെച്ച് കൂടുതൽ ആഴങ്ങളിലുള്ള പഠനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്.
അക്രമത്തെക്കുറിച്ച് രണ്ടുവിധത്തിൽ ചിന്തിക്കാമെന്ന് ബുഫാക്കി അഭിപ്രായപ്പെടുന്നുണ്ട്(5). ഒന്നാമത്തേത് സങ്കുചിതമായ മിതവാദ സങ്കല്പവും രണ്ടാമത്തേത് വിശാലമായ സമഗ്രസങ്കല്പവുമാണ്.മിതവാദസങ്കല്പവാദികളുടെ സങ്കല്പമനുസരിച്ച് അക്രമം എന്നത് ബലപ്രയോഗവും ശാരീരിക പ്രതികരണവും ഭീഷണിയും മാത്രമാണ്.എന്നാൽ സാമൂഹിക ബന്ധങ്ങളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ അക്രമത്തെ പരിശോധിക്കാൻ ഇവർ തയ്യാറാകുന്നില്ല എന്ന വിമർശനം നിലനിൽക്കുന്നുമുണ്ട്.മാത്രമല്ല അക്രമം മാനസിക പീഡനത്തിലൂടെയും സംഭവ്യമാണെന്ന കാര്യവും ഇവർ വിട്ടുകളയുന്നു. അക്രമത്തിന് ബലപ്രയോഗം ആവശ്യമില്ലാത്ത സന്ദർഭങ്ങളുമുണ്ട്. വിഷം നൽകുന്നതും വെടിയുതിർക്കുന്നതും ഒക്കെ ഇത്തരം ബലപ്രയോഗം ആവശ്യമില്ലാത്ത അക്രമത്തിന് ഉദാഹരണമാണെന്ന് പറയാം. ഗുസ്തിയിലും മറ്റും പങ്കെടുക്കുന്നവരുടെ പ്രവൃത്തി അക്രമ സ്വഭാവമുള്ളതാണെങ്കിലും അതിനെ അക്രമമായി കണക്കാക്കാറില്ല. എന്നാൽ നിയമാനുസൃതമ’ല്ലാത്ത ഇത്തരം പ്രവർത്തികളെ നിയമലംഘനമായിട്ട് തന്നെ കണക്കാക്കുന്നു.ഇത്തരം ഉദാഹരണങ്ങൾ എല്ലാം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് വ്യത്യസ്ത സന്ദർഭങ്ങൾ അനുസരിച്ച് അക്രമത്തിന്റെ നിർവചനത്തിന് സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു എന്നതാണ്.
സമഗ്ര സങ്കല്പമനുസരിച്ച് അക്രമത്തെ വീക്ഷിക്കുന്നവർ വ്യക്തികളുടെ അന്തസ്സിനെയും അവകാശങ്ങളെയും ഹനിക്കുന്ന ഏതൊരു പ്രവർത്തിയേയും അക്രമത്തിന്റെ പരിധിയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നു. ജാക്ക്മാൻ, ഫെൽസൺ, ഗെറ്റുലുങ് തുടങ്ങിയവർ ആക്രമത്തെ സമഗ്ര സങ്കല്പമനുസരിച്ച് നിരീക്ഷിക്കുന്നവരാണ്. ജാക്ക്മാന്റെ കാഴ്ചപ്പാടിൽ പരിക്കേൽക്കുകയോ പരിക്കേൽപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന ഏതൊരു പ്രവൃത്തിയും അക്രമമാണ്(6). ആ പ്രവൃത്തികളാകട്ടെ ശാരീരികമോ ഭൗതികമോ സാമൂഹികമോ ആവാമെന്നും അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. ശാരീരികമായ കടന്നാക്രമണത്തെയാണ് ഹെൽസൺ അക്രമം എന്ന് പറയുന്നത്(7).ഗെറ്റുലുങ്ങിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ അക്രമം ഘടനാപരമാണ്. നീതിവിരുദ്ധവും ചൂഷണാത്മകവുമായ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ സാമ്പത്തിക സംവിധാനങ്ങൾ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ അക്രമത്തിലേക്ക് നയിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു(8). ഇങ്ങനെ ഉണ്ടാകുന്ന അക്രമങ്ങൾ എപ്പോഴും വ്യക്തിപ്രേരിതമാകണമെന്നില്ല.വ്യക്തികളുടെ ആത്മസാക്ഷാത്കാരത്തിന് തടസ്സം നിൽക്കുന്ന രീതിയിലുള്ള എല്ലാ സാമൂഹ്യസമ്പ്രദായങ്ങളും ഇതിനു കാരണമാകുന്നു. സാമൂഹ്യ പശ്ചാത്തലം വ്യക്തികളിൽ ഉണ്ടാക്കുന്ന ഫലങ്ങൾ നിരവധിയാണെല്ലോ. തൊഴിലില്ലായ്മ, ജോലിയിലെ അസ്ഥിരത, ക്ഷേമകാര്യങ്ങളിലുള്ള ഭരണകൂടത്തിന്റെ താല്പര്യം ക്കുറവ്, വ്യക്തിസ്വാതന്ത്ര്യത്തിലും അവകാശങ്ങളിലുമുള്ള കടന്നുകയറ്റം എന്നിവ അക്രമത്തിന്റെ പരിധിയിൽ വരാവുന്ന സാമൂഹിക തിന്മകളാണ്.
ഹിംസയും സാമൂഹ്യശാസ്ത്രസിദ്ധാന്തങ്ങളും
സാമൂഹ്യശാസ്ത്ര സിദ്ധാന്തങ്ങളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഹിംസ ഒരു പ്രധാന വിഷയമായി സ്വീകരിക്കപ്പെട്ടതായി കാണുന്നില്ല. എന്നിരുന്നാലും സമൂഹത്തിലെ സംഘർഷങ്ങളും തീവ്ര അക്രമങ്ങളും വിഷയമാകുന്ന ഗവേഷണങ്ങളിൽ ഹിംസയ്ക്ക് വലിയ സ്ഥാനം നൽകി വരുന്നുണ്ട്. സൈദ്ധാന്തികമായി സാമൂഹിക ഐക്യം, ഭരണകൂടം, അധികാരവും സംഘർഷങ്ങളും തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങളുടെ ഒരു പരിശിഷ്ടമായി മാത്രമേ ഹിംസയെ പരിഗണിക്കുന്നൊള്ളൂ. ഡിലാന്റിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ സാമൂഹികശാസ്ത്രം വളർന്നുവന്നത് താരതമ്യേന സമാധാനപൂർണമായ അന്തരീക്ഷം നില നിന്നിരുന്ന ദേശരാഷ്ട്രങ്ങളിലാണ്(9) . സമൂഹത്തിനു ഐക്യം പകർന്ന സ്ഥാപനങ്ങളും മൂല്യങ്ങളും തകർന്നു തുടങ്ങിയിടത്തു നിന്നാണ് അക്രമം ആരംഭിക്കുന്നത്. അക്രമത്തിന്റെ അനിവാര്യതയെ കുറിച്ചും ഒരു ശുദ്ധീകരണ ശക്തി എന്ന നിലയിൽ അതിന്റെ വിപ്ലവാത്മക ദൗത്യത്തെക്കുറിച്ചും ഊന്നി പറഞ്ഞ മാർക്സ് പോലും അക്രമത്തെ കൃത്യമായി സൈദ്ധാന്തീകരിക്കാൻ ശ്രമിച്ചിട്ടില്ല. പിന്നീട് വന്ന മാർക്സിസ്റ്റ് ചിന്തകരും കൂടുതൽ പ്രാധാന്യം നൽകിയത് സാമൂഹ്യവ്യവസ്ഥകളെയും അതിന്റെ കെട്ടുറപ്പിനെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾക്കാണ് . അക്രമത്തിലധിഷ്ഠിതമായ അധികാരവും പൊതു സ്വീകാര്യതയുള്ള അധികാരവും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസത്തെക്കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കുന്ന വെബ്ബര് അക്രമാധിഷ്ഠിത അധികാരം ദീർഘകാലം നിലനിൽക്കുന്നില്ല എന്ന് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്(10). യുദ്ധം അക്രമം എന്നിവയെ സാമൂഹ്യ ശാസ്ത്രപരമായി പഠനവിധേയമാക്കിയ ഗിഡൻസ് സൈനികാക്രമണങ്ങളെയും അക്രമത്തിന്റെ ആധിപത്യത്തെയുംക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും വിഘടനപരമായ എല്ലാ ആഭ്യന്തര കലാപങ്ങളും ദേശരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ രൂപീകരണം ലക്ഷ്യമിടുന്നുവെന്ന് കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്(11).
ഡർക്ഹൈം പാപമോചക ആചാരങ്ങളെ.ക്കുറിച്ച് പഠിച്ചു കൊണ്ട് അക്രമത്തിന്റെ പ്രത്യേകതകളെക്കുറിച്ച് വിവരിക്കുന്നു(12). പാപമോചക ആചാരങ്ങളിൽ വ്യക്തികളുടെ മാനസിക ദുഃഖം അഭൂത പൂർവ്വമാംവിധം വളരുകയും അത് ബോധത്തിൽ നിന്ന് അബോധത്തിലേക്ക് സംക്രമിച്ചു ഭ്രാന്തമായ ചലനത്തിലൂടെ പുറത്തേക്ക് വരികയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് പിന്നീട് കോപത്തിലേക്ക് വഴിമാറുകയും എന്തെങ്കിലും തകർക്കാനോ നശിപ്പിക്കാനോ ഉള്ള ത്വരയായി മാറി അവരവരിൽ ത്തന്നെയോ മറ്റുള്ളവരിലോ പ്രയോഗിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. പീഡയനുഭവിക്കുന്നതിലൂടെ മാത്രമേ ദുഷ്ട ശക്തികളിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടുകയുള്ളൂ എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്ന വിശ്വാസികൾ ഇത്തരം പീഡ ഒരു ബലിയാടിൻമേൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കുന്നു. ജെറാദിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ അക്രമം മനുഷ്യ സമൂഹ സംസ്കാരത്തിന് വിരുദ്ധമല്ല. അത് സാമൂഹ്യബന്ധങ്ങളിൽ ഇഴ ചേർന്നു കിടക്കുന്നു. കെട്ടുകഥകളിലൂടെയും ആചാരങ്ങളിലൂടെയും പരിപോഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ബലികൾ സമൂഹത്തിന്റെ ഐക്യം കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതിൽ വലിയ പങ്കു വഹിക്കുന്നു എന്നും ഇദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു(13).
ഹിംസയും അധികാരവും
ഹിംസയുടെ സൈദ്ധാന്തികവൽക്കരണത്തിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഘടകമായി കാണുന്നത് അധികാരവുമായി അതിനുള്ള ആഴത്തിലുള്ള ബന്ധമാണ്. ഈ തിരിച്ചറിവ് ദൈനംദിന ജീവിതത്തിലെ അക്രമം പുരുഷ മേധാവിത്തത്തിന്റെയും ഭരണകൂട മേധാവിത്തത്തിന്റെയും സ്ഥാപനവൽക്കരണ സ്വഭാവമാണെന്ന് തെളിയിക്കുന്ന പഠനങ്ങളിലേക്ക് വഴി വെച്ചു. ഭരണകൂട മേധാവിത്തങ്ങൾ തങ്ങളുടെ വ്യവസ്ഥയ്ക്കനുസരിച്ച് വ്യക്തികളെ അനുസരണശീലം ഉള്ളവരായി മെരുക്കിയെടുക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു ഇതിനു ഭംഗം നിൽക്കുന്നവരെ അവർ ഹിംസയിലൂടെ തങ്ങൾക്ക് അനുകൂലരാക്കുന്നു.ഇവിടെ അധികാരത്തിന്റെ ഉപകരണം എന്ന നിലയിലാണ് ഹിംസ വർത്തിക്കുന്നത്.
എന്നാൽ എല്ലാ ഹിംസകളും അധികാരത്തിന്റെ സന്തതികളല്ല.അധികാരമില്ലാത്ത വിഭാഗങ്ങൾ അധികാരം കൈയാളുന്നവരോടും ഹിംസ നടത്താറുണ്ട്. കുട്ടികൾ മാതാപിതാക്കളോടും സ്ത്രീകൾ പുരുഷന്മാരോടും കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാർ വെളുത്ത വർഗ്ഗക്കാരോടും കീഴ്ജീവനക്കാർ മേൽ ഉദ്യോഗസ്ഥരോടും കാണിക്കുന്ന അക്രമങ്ങൾ ഈ വിഭാഗത്തിൽ പെടുന്നതാണ്. ഇത്തരം അക്രമ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കും സൗകര്യപൂർണമായ ഒരു ന്യായീകരണം ഉണ്ടായിരിക്കും. സ്വയരക്ഷക്കുള്ള ചെറുത്തുനിൽപ്പെന്നോ വിപ്ലവം എന്നോ ഒക്കെയായി ഇതിനെ വ്യാഖ്യാനിക്കാൻ കഴിയും.ഇത് അക്രമികളെ സംബന്ധിച്ച് രക്ഷപ്പെടാനുള്ള ഒരു ഇരവാദം കൂടിയാണ്. അതിനാൽ അക്രമത്തിന്റെ സൈദ്ധാന്തികവൽക്കരണത്തിന് മുതിരുമ്പോൾ അക്രമിയുടെ പ്രവർത്തിയെ ന്യായീകരിക്കാൻ ഉന്നയിക്കുന്ന വ്യവഹാരങ്ങളെയും സാമൂഹിക പശ്ചാത്തലത്തെയും പ്രത്യേകം പരിഗണിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഇത്
അധികാരത്തിന്റെ വക്താക്കൾക്ക് തങ്ങളുടെ ഹിംസാത്മക പ്രവർത്തിയെ നീതിയുക്തമായി വ്യാഖ്യാനിക്കാനും വിനിമയം ചെയ്യാനും കഴിയുമെന്ന് സൂചന നൽകുന്നു.കർത്തൃസ്ഥാനത്തുള്ളവരെ സംബന്ധിച്ച് അക്രമം മുന്നേറ്റമോ വിവേചനമോ ആകാം. ഇതിനാൽ അക്രമത്തെ കുറിച്ചുള്ള കാരണസംബന്ധിയായ വിശദീകരണങ്ങൾക്ക് പലപ്പോഴും കൃത്യത കൈവരിക്കാൻ കഴിയാതെ വരുന്നു. അതിനാൽ അക്രമത്തെ വ്യാഖ്യാനിക്കുമ്പോൾ മുൻ സൂചിപ്പിച്ച അപേക്ഷ സ്വഭാവത്തെ കൂടി കണക്കിലെടുക്കണം.
ചുരുക്കത്തിൽ, ഹിംസ ജനിത സ്വഭാവമായിരിക്കുമ്പോൾ തന്നെ അതു അധികാര വ്യവസ്ഥകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുകിടക്കുന്നു. അധികാരം നിലനിർത്താൻ അധികാര വർഗ്ഗം ജനങ്ങൾക്കു മേൽ നടത്തുന്ന ഹിംസയും അധികാരം വിപുലീകരിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾ ചെയ്യുന്ന ചെയ്യുന്ന പ്രതിരോധ – അധീശത്വ ഹിംസകളും ഉണ്ട്.അതു പോലെ അധീശത്വം സ്ഥാപിച്ചെടുക്കാൻ ജനങ്ങളുടെ സമ്മതി തേടിയെടുത്തു കൊണ്ടു നടത്തുന്ന പ്രകടമല്ലാത്ത അതിക്രമങ്ങളും ഉണ്ട്. മതഭരണകൂടങ്ങളും മുതലാളിത്ത ഭരണകൂടങ്ങളും അതു ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഇത്തരം ഭരണകൂട അതിക്രമങ്ങളുടെ പ്രതിഫലനമെന്ന നിലയിലും പൊട്ടിത്തെറി എന്ന നിലയിലും വ്യക്തികളിൽ നിന്നും ഹിംസാത്മക പ്രവണതകൾ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്.ഭരണകൂട ഭീകരതയ്ക്കെതിരെ സംഘടിതമായി അക്രമങ്ങളും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ഹിംസയുടെ മൂല്യവിചാരവും അതുകൊണ്ടുതന്നെ അധികാര പക്ഷപാതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് അപേക്ഷികമാണ് എന്നു പറയാം