ബിന്ദു ആർ.എസ്

Published: 10 September 2025 കവര്‍‌സ്റ്റോറി

ശാങ്കരസ്മൃതി -മലയാളികളുടെ പ്രാചീനധർമ്മശാസ്ത്ര ഗ്രന്ഥം

മലയാളികളുടെ ധർമ്മശാസ്ത്ര ഗ്രന്ഥം ഭാർഗ്ഗവ സ്മൃതിയാണെന്നും അതു കിട്ടാൻ നിർവ്വാഹമില്ലെന്നും അതിൻ്റെ സംക്ഷിപ്തമാണ് ലഘുധർമ്മപ്രകാശികാ എന്ന് പേരുള്ള ശാങ്കരസ്മൃതി എന്നും കുഞ്ഞിക്കുട്ടൻ തമ്പുരാൻ പറയുന്നു.( അവതാരിക, ശാങ്കര സ്മൃതി, പൂർവ്വ ഭാഗം) ഇതിൻ്റെ കർത്താവ് ശങ്കരനാണ് എന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.മലയാളികൾക്കിടയിൽ ഈ ശങ്കരൻ കാലടി കാപ്പിള്ളി ശങ്കരൻ നമ്പൂതിരിയായ ശ്രീശങ്കരാചാര്യ സ്വാമികളാണെന്നാണ് പൊതുവേയുള്ള വിശ്വാസം. പൂർവ്വ ഭാഗം മാത്രമേ ഇപ്പോൾ ലഭ്യമുള്ളൂ.


പരശുരാമൻ എഴുതിയ ഭാർഗ്ഗവ സ്മൃതി മന്ദബുദ്ധികളായ ജനങ്ങൾക്ക് മുഴുവൻ വായിച്ചു മനസിലാക്കാൻ പ്രയാസമായതിനാൽ ശങ്കരാചാര്യസ്വാമികൾ ചുരുക്കി എഴുതിയതാണിത് എന്നു ആദ്യ ശ്ലോകത്തിൽ കാണാം.

ലക്ഷ്യം

ശാങ്കരസ്മൃതി എന്ന ഈ കൃതി, പ്രാചീന കേരളത്തിൽ ബ്രാഹ്മണർ, ക്ഷത്രിയർ, വൈശ്യർ, ശൂദ്രർ എന്നീ വർണ്ണവിഭാഗങ്ങൾക്കും, ബ്രഹ്മചര്യം, ഗൃഹസ്ഥം, വാനപ്രസ്ഥം, സന്ന്യാസം തുടങ്ങിയ ആശ്രമങ്ങൾക്കും ബാധകമായ ധർമ്മങ്ങളെക്കുറിച്ച് പ്രതിപാദിക്കുന്നു. ഭാർഗ്ഗവസ്മൃതിയുടെ സംക്ഷിപ്തരൂപമാണ് ഈ ഗ്രന്ഥം. കാലത്തിനനുസരിച്ച് ധർമ്മങ്ങൾക്ക് മാറ്റങ്ങളുണ്ടാകുമെന്ന ലോകതന്ത്രജ്ഞന്മാരുടെ അഭിപ്രായത്തെ അംഗീകരിച്ചുകൊണ്ട്, കേരളീയരുടെ പ്രത്യേക ധർമ്മാചാരങ്ങൾ വിവരിക്കുകയാണ് ഈ കൃതിയുടെ ലക്ഷ്യം.


പ്രധാന വിഷയങ്ങളും ധർമ്മാചാരങ്ങളും

* വർണ്ണധർമ്മങ്ങൾ: ബ്രാഹ്മണർ, ക്ഷത്രിയർ, വൈശ്യർ, ശൂദ്രർ എന്നിവരുടെ ഉത്പത്തിയും, അവർ ഓരോരുത്തരും അനുഷ്ഠിക്കേണ്ട സാധാരണ ധർമ്മങ്ങളും ഇതിൽ വിശദമാക്കുന്നു. സഹനശീലം, സത്യം, തപസ്സ്, ശുചിത്വം, അഹിംസ തുടങ്ങിയവയാണ് പൊതുവായ ധർമ്മങ്ങൾ. ബ്രാഹ്മണർക്ക് വേദപഠനം, യാഗം, ദാനം, പ്രതിഗ്രഹം എന്നിവയാണ് പ്രധാന കർമ്മങ്ങൾ. ക്ഷത്രിയർക്ക് പ്രജകളെ സംരക്ഷിക്കുന്നതും, വൈശ്യർക്ക് ഗോസംരക്ഷണം, കൃഷി, കച്ചവടം എന്നിവയും ധർമ്മങ്ങളാണ്. ശൂദ്രന്റെ ധർമ്മം ത്രൈവർണ്ണികരെ ശുശ്രൂഷിക്കുകയും സന്തോഷത്തോടെ ദാനം ചെയ്യുകയുമാണ്.

* ആശ്രമധർമ്മങ്ങൾ: ബ്രഹ്മചര്യം, ഗൃഹസ്ഥം, വാനപ്രസ്ഥം, സന്ന്യാസം എന്നീ നാല് ആശ്രമങ്ങളിലെയും ആചാരങ്ങളും നിയമങ്ങളും വിവരിക്കുന്നു.
* ബ്രഹ്മചര്യം: ബ്രഹ്മചാരികൾക്ക് ഉപനയനം, വേദാധ്യയനം, ഗുരുശുശ്രൂഷ, ഭിക്ഷയെടുത്തു ഭക്ഷണം കഴിക്കൽ, കർശനമായ വ്രതാനുഷ്ഠാനങ്ങൾ എന്നിവ നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. കേരളത്തിൽ, ഉപനയനം കഴിഞ്ഞ വിദ്യാർത്ഥി ജട ധരിക്കാൻ പാടില്ലെന്നും, കുടുമ കെട്ടുന്നതിൽ പ്രത്യേക നിയമങ്ങളുണ്ടെന്നും പറയുന്നു.
* ഗൃഹസ്ഥം: വിവാഹനിയമങ്ങൾ, ദാമ്പത്യധർമ്മം, പുത്രമഹാത്മ്യം, ഷോഡശക്രിയകൾ, അതിഥിസത്കാരം, പഞ്ചയജ്ഞങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ ഇതിൽ വിശദമായി പ്രതിപാദിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ വിവാഹങ്ങൾക്ക് ഋതുമതി വിവാഹം ആപദ്ധർമ്മമായി സ്വീകരിക്കുന്നത് മഹർഷി അനുവദിച്ചതായി പറയുന്നു. ഗൃഹസ്ഥൻ അഗ്നിഹോത്രം ചെയ്യണമെന്നും, അഗ്നിയെ പരിപാലിക്കാത്തവൻ ശൂദ്രതുല്യനാണെന്നും ഇത് ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു.
* വാനപ്രസ്ഥം & സന്ന്യാസം: വാനപ്രസ്ഥാശ്രമം സ്വീകരിക്കുന്നവർക്ക് തപസ്സ്, യോഗപരിശീലനം, വനത്തിലെ ഫലമൂലാദികൾ ഭക്ഷിക്കൽ തുടങ്ങിയവ അനുഷ്ഠാനങ്ങളാണ്. യോഗത്തിലൂടെ സിദ്ധികൾ നേടാനും മോക്ഷം പ്രാപിക്കാനും കഴിയുമെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു. ബ്രാഹ്മണർക്ക് മാത്രമേ സന്ന്യാസം സ്വീകരിക്കാൻ അർഹതയുള്ളൂ എന്നും, കലിയുഗത്തിൽ ഇത് നിഷിദ്ധമാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും കേരളത്തിലെ ബ്രാഹ്മണർക്ക് ഇത് അനുവദനീയമാണെന്നും പറയുന്നു.

* മരുമക്കത്തായവും ദത്തെടുക്കലും: കേരളത്തിൽ നിലനിന്നിരുന്ന മരുമക്കത്തായ വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ചും ദത്തടുക്കൽ രീതികളെക്കുറിച്ചും ഗ്രന്ഥം പരാമർശിക്കുന്നു. തറവാട്ടിൽ പുരുഷന്മാരില്ലെങ്കിൽ ഒരു പുരുഷനെ ദത്തെടുക്കണമെന്നും, മരുമകന് പിണ്ഡകർതൃത്വമുണ്ടെന്നും പറയുന്നു.

* സ്മാർത്തവിചാരം: വ്യഭിചാരദോഷം സംശയിക്കപ്പെടുമ്പോൾ നടത്തുന്ന സ്മാർത്തവിചാരത്തിന്റെ നടപടിക്രമങ്ങൾ വളരെ വിശദമായി പ്രതിപാദിക്കുന്നു. ദാസിവിചാരം, സാധനം (കുറ്റം ആരോപിക്കപ്പെട്ട സ്ത്രീ) അഞ്ചാം പുരയിൽ പാർപ്പിക്കൽ, മീമാംസകർ, സ്മാർത്തൻ, രാജപ്രതിനിധി എന്നിവർ നടത്തുന്ന ചോദ്യംചെയ്യൽ, കുറ്റം തെളിഞ്ഞാൽ ഭ്രഷ്ടാക്കൽ തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ ഇതിൽ വിവരിക്കുന്നു.

* അനാചാരങ്ങൾ: മറ്റു ദേശങ്ങളിലെ ആചാരങ്ങളിൽനിന്ന് വ്യത്യസ്തമായ കേരളീയ ആചാരങ്ങളെ “അനാചാരങ്ങൾ” എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, കോണകം ധരിക്കാതെ പല്ലു തേയ്ക്കുക, ഏകാദശി ദിവസം ശാല്യന്നം ഹോമിക്കുക തുടങ്ങിയ 64 അനാചാരങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നുണ്ട്.


ജാതിവിവേചനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചില നിയമങ്ങൾ :

* അഗ്നിഹോത്രവും ശുദ്ധിയും: അഗ്നിയില്ലാത്ത ബ്രാഹ്മണൻ ശൂദ്രന് തുല്യനാണെന്ന് പറയുന്നു. ശൂദ്രൻ, പതിതൻ, രജകനും അഗ്നിയുടെ 6 അടി അകലെ മാത്രമേ നിൽക്കാവൂ എന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. അഗ്നിയില്ലാത്ത ബ്രാഹ്മണൻ സന്ധ്യാവന്ദനം ചെയ്യുമ്പോൾ കൊടുക്കുന്ന അർഘ്യത്തെ അസുരന്മാർ അപഹരിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു.
* വിദ്യാഭ്യാസം: ദ്വിജാതികളിൽപ്പെട്ടവർക്ക് മാത്രമേ വേദാധ്യയനം ചെയ്യാൻ അനുവാദമുള്ളൂ. ശൂദ്രൻ വേദം കേൾക്കാൻ പാടില്ലെന്നും, സംസ്‌കൃതഭാഷ സംസാരിക്കാനോ വ്യാകരണാദി ശാസ്ത്രങ്ങൾ അഭ്യസിക്കാനോ പാടില്ലെന്നും പറയുന്നു. എന്നാൽ ഇതിഹാസങ്ങളും പുരാണങ്ങളും ശൂദ്രന്മാർക്ക് കേൾക്കാമെന്ന് പറയുന്നു.
* വിവാഹം: ബ്രാഹ്മണൻ ബ്രാഹ്മണകന്യകയെ മാത്രമേ ധർമ്മാർത്ഥമായി വിവാഹം ചെയ്യാവൂ. കാമാർത്ഥമായി ക്ഷത്രിയയേയും വൈശ്യയേയും സ്വീകരിക്കാമെങ്കിലും ശൂദ്രകന്യകയെ ഒരു കാരണവശാലും വിവാഹം ചെയ്യാൻ പാടില്ല. ശൂദ്രസ്ത്രീയെ വിവാഹം ചെയ്യുന്ന ത്രൈവർണികൻ ഒരു രാത്രി ചെയ്യുന്ന പാപം, രണ്ട് വർഷം ഭിക്ഷയെടുത്തു മന്ത്രങ്ങൾ ജപിച്ചാലേ തീരു എന്ന് പറയുന്നു. എന്നാൽ ചിലരുടെ പക്ഷത്തിൽ മലയാളത്തിലെ സ്നാതകന്മാർക്ക് ശൂദ്രസ്ത്രീഗമനം ചെയ്യാൻ അനുവാദമുണ്ടായിരുന്നതായി അവകാശപ്പെടുന്നു.

* ഭക്ഷണം: ശൂദ്രന്റെ വീട്ടിൽ നിന്ന് ദാനം സ്വീകരിക്കരുത്. ബ്രാഹ്മണൻ ശൂദ്രസ്ത്രീയെക്കൊണ്ട് മുലയൂട്ടാൻ പാടില്ല, കാരണം അത് ബ്രഹ്മതേജസ്സ് നഷ്ടപ്പെടുത്തുമെന്ന് പറയുന്നു.

* ഗൃഹപ്രവേശനം: ബ്രാഹ്മണന്റെ വീട്ടിലെ കിണറ്റിൽ ശൂദ്രൻ്റെ വാസ്തുവിൽ നിന്ന് കടവ് കെട്ടിയാൽ അത് അശുദ്ധമാകും. തീണ്ടാരിയായിരിക്കുന്ന ശൂദ്രസ്ത്രീയെയും പ്രേതസംസ്കാരം ചെയ്ത ശൂദ്രനെയും മുറ്റത്ത് പോലും ചവിട്ടാൻ അനുവദിക്കരുത്.

* ദാനം: ശൂദ്രൻ്റെ ദാനം സ്വീകരിക്കുന്നത് നിഷിദ്ധമാണ്. എന്നാൽ നിവൃത്തിയില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ സ്വീകരിക്കേണ്ടി വന്നാൽ വൈശ്വാനരി എന്ന യാഗം ചെയ്ത് പാപം തീർക്കണം.

* സന്ന്യാസം: ബ്രാഹ്മണർക്ക് മാത്രമേ സന്ന്യാസം സ്വീകരിക്കാൻ പാടുള്ളൂ. ക്ഷത്രിയനും വൈശ്യനും സന്ന്യാസത്തിന് അർഹതയില്ല.

* മറ്റുള്ളവരുമായി ഇടപെഴകുന്നത്: ബ്രാഹ്മണൻ, ക്ഷത്രിയൻ, വൈശ്യൻ എന്നിവരെ ശുശ്രൂഷിക്കുക എന്നതാണ് ശൂദ്രൻ്റെ ധർമ്മം. കൂടാതെ, ബ്രാഹ്മണൻ പറയുന്ന കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് തർക്കിക്കാനോ ചോദ്യം ചെയ്യാനോ ശൂദ്രന് അവകാശമില്ല എന്നും പറയുന്നു.


സ്ത്രീ നിയമങ്ങൾ:

സ്ത്രീകളുടെ കടമകൾ
* ഭർതൃശുശ്രൂഷ: സ്ത്രീകളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഭർത്താവ് ഈശ്വരതുല്യനാണ്. ഭർത്താവിനെ ശുശ്രൂഷിക്കുന്നതിലൂടെ മാത്രമേ സ്ത്രീകൾക്ക് സദ്ഗതി ലഭിക്കുകയുള്ളൂ. ഭർത്താവ് ജീവിച്ചിരിക്കുമ്പോൾ, ഭർത്താവിനൊപ്പം അല്ലാതെ സ്ത്രീകൾ ഒറ്റയ്ക്ക് വ്രതമെടുക്കരുത്. അങ്ങനെ ചെയ്താൽ ഭർത്താവിൻ്റെ ആയുസ്സ് കുറയുമെന്നും അവർ നരകത്തിൽ പോകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.

* സന്താനോൽപ്പാദനം: പുത്രനില്ലാത്ത ദമ്പതികൾക്ക് ദുഃഖരഹിതമായ ലോകം ലഭിക്കില്ലെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു. പുത്രൻ പിണ്ഡകർമ്മങ്ങൾ ചെയ്യുമെന്നതിനാൽ പുത്രനില്ലാത്തവർ നരകത്തിൽ വീഴുമെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു.

* ഗർഭകാലത്തെ നിയമങ്ങൾ: ഗർഭിണിയായിരിക്കുമ്പോൾ ഭർത്താവ് സമുദ്രത്തിൽ കുളിക്കുകയോ, ക്ഷൗരം ചെയ്യുകയോ, ശവസംസ്കാരത്തിന് പോകുകയോ ചെയ്യരുത്. അതുപോലെ ഗർഭിണിയായ സ്ത്രീയും ഈ കർമ്മങ്ങൾ ചെയ്യരുത്. ഗർഭിണി കിണറ്റിലേക്ക് നോക്കരുത്, സന്ധ്യാസമയത്ത് കിടക്കരുത്, മുടി അഴിച്ചിട്ട് ഉറങ്ങരുത്, മലർന്നു കിടന്നുറങ്ങരുത്. ഭർത്താവില്ലാതെ ചന്ദ്രനെയോ വസിഷ്ഠനക്ഷത്രത്തെയോ നോക്കരുത്. അരുന്ധതിയെ ഒരു കാരണവശാലും നോക്കരുത് എന്നും പറയുന്നു.

* രജസ്വലാ ധർമ്മങ്ങൾ: സ്ത്രീ തീണ്ടാരിയായ ദിവസം, പകൽ സമയത്താണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നതെങ്കിൽ, യാതൊന്നും മിണ്ടാതെയും, സ്പർശിക്കാൻ പാടില്ലാത്ത വസ്തുക്കളിൽ തൊടാതെയും അകത്തുനിന്നും പുറത്തേക്ക് മാറി ഇരിക്കണം. രാത്രിയിലാണ് സംഭവിക്കുന്നതെങ്കിൽ, അകത്തുതന്നെ ഒരിടത്ത് സ്പർശിക്കാതെ ഇരുന്നാൽ മതി. ആർത്തവ സമയത്ത് പുറത്തുപോകരുത്. പല്ലു തേക്കുകയോ, എണ്ണ തേച്ചു കുളിക്കുകയോ, കണ്ണെഴുതുകയോ ചെയ്യരുത്.

* സ്ത്രീയുടെ സ്വഭാവം: ഭർത്താവിനോട് വിരോധമുള്ള വാക്ക് പറയരുത്. ഭർത്താവ് മൗനമായിരിക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അടുത്ത് പോയി സംസാരിക്കരുത്.
വിവേചനപരമായ സമീപനങ്ങൾ

* വിദ്യാഭ്യാസം: സ്ത്രീകൾക്ക് വേദോച്ചാരണം കേൾക്കാൻ അനുവാദമില്ല. അമിതമായി പഠിക്കുന്നത് നന്നല്ലെന്നും പറയുന്നു.

* സാമൂഹിക ഇടപെഴകൽ: സ്ത്രീ ഭർത്താവിനൊപ്പം അല്ലാതെ നൃത്തം ചെയ്യാനോ, പാട്ടുപാടാനോ, താളം പിടിക്കാനോ പാടില്ല. സ്ത്രീകളെ ഭർത്താവല്ലാതെ മറ്റൊരു പുരുഷനും കാണാൻ പാടില്ല എന്നും പറയുന്നു.

* നിയമപരമായ അധികാരം: പുത്രനുണ്ടാകാൻ സാധ്യതയില്ലെങ്കിൽ, അനുജനോട് വിവാഹം കഴിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടണമെന്നും, അതുവഴിയും പുത്രനില്ലെങ്കിൽ ദത്തെടുക്കണമെന്നും പറയുന്നു. ദത്തപുത്രനുണ്ടായിക്കഴിഞ്ഞാൽ പുത്രനില്ലാത്ത ദമ്പതികൾക്ക് ദുഃഖമില്ലാത്ത ലോകം ലഭിക്കുമെന്നും, പിണ്ഡകർമ്മങ്ങൾ മുടങ്ങാതെ നടക്കുമെന്നും ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു.

* വിവാഹത്തിനു മുൻപുള്ള പരീക്ഷ: വിവാഹത്തിനു മുൻപ്, വധുവിനെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിന് ചില പരീക്ഷകൾ നടത്തണമെന്ന് പറയുന്നു. യാഗഭൂമിയിലെ മണ്ണെടുത്താൽ ധർമ്മവതിയാകുമെന്നും, നാൽക്കവലയിലെ മണ്ണെടുത്താൽ തെണ്ടി നടക്കുന്നവളും ദുഷ്ടയും ആകുമെന്നും ഈ പരീക്ഷകളിൽ പറയുന്നു.
ഈ കൃതിയിൽ സ്ത്രീകളെക്കുറിച്ചുള്ള നിയമങ്ങൾ അവരുടെ കുടുംബജീവിതം, സാമൂഹിക ഇടപെഴകൽ, മതപരമായ ആചാരങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് കർശനമായ നിയന്ത്രണങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. ഭർത്താവിനും കുടുംബത്തിനും വേണ്ടി ജീവിക്കുകയും, സ്വതന്ത്രമായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാതിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു സ്ത്രീസങ്കല്പമാണ് ഈ നിയമങ്ങളിൽ പ്രധാനമായും കാണുന്നത്.

അടിമകളോട് എങ്ങനെ പെരുമാറണം:

അടിമസമ്പ്രദായത്തെക്കുറിച്ച് നേരിട്ടുള്ള പരാമർശങ്ങൾ കുറവാണ്, എങ്കിലും ദാസ്യവൃത്തി, ഭൃത്യന്മാരോടുള്ള പെരുമാറ്റങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ചില വിവരങ്ങൾ ഉണ്ട്.

* നീചമായ ജോലികൾ: ചില ജോലികൾ നീചമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശൂദ്രൻ ബ്രാഹ്മണരെ ശുശ്രൂഷിക്കുകയും സന്തോഷത്തോടെ ദാനം ചെയ്യുകയുമാണ് ചെയ്യേണ്ടത്. കൂടാതെ, ഗൃഹസ്ഥൻ നീചന്മാരെ സേവിക്കരുത് എന്നും പറയുന്നു.

* അടിമകളോടുള്ള പെരുമാറ്റം: ഈ കൃതിയിൽ അടിമകളെ (ദാസന്മാർ) സംരക്ഷിക്കേണ്ടതിനെക്കുറിച്ച് പറയുന്നുണ്ട്. അടിമകളെ സംരക്ഷിക്കുന്നതോടൊപ്പം, അവർക്ക് ഉടുപ്പും തേച്ചു കുളിക്കാനുള്ള എണ്ണയും നൽകണമെന്നും, അവർക്ക് സന്തോഷവും ക്ഷേമവും ഉണ്ടാകുന്നതിനായി പ്രാർത്ഥിക്കണമെന്നും പറയുന്നു.

* അടിമകളോടുള്ള പെരുമാറ്റത്തിൽ രാജാവിനുള്ള നിയമങ്ങൾ:

നീചകർമ്മങ്ങൾക്ക് നീചന്മാരെ നിയമിക്കണമെന്ന് ഗ്രന്ഥത്തിൽ പറയുന്നു. ദാസ്യവേലകൾക്ക് നപുംസകന്മാരെയാണ് നിയമിക്കേണ്ടത്.

* വിവാഹ നിയമങ്ങൾ: വിവാഹം കഴിക്കുന്നതിലെ നിയമങ്ങൾ അടിമകളോടുള്ള സമീപനത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വില കൊടുത്തു വാങ്ങുന്ന സ്ത്രീയെ ഭാര്യയായി കണക്കാക്കില്ലെന്നും, അവൾ ദാസി മാത്രമായിരിക്കുമെന്നും ഭാർഗ്ഗവമതം വ്യക്തമാക്കുന്നു.

* പാപവും അടിമകളും: ഒരു ബ്രാഹ്മണൻ്റെ വീട്ടിൽ ഒരു പാത്രംപോലും ഇല്ലാത്ത ദാസനുണ്ടെങ്കിൽ, അത് ഒരു പാപമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പാപത്തിൽനിന്ന് മോചനം നേടാൻ, ദാനവും പ്രതിരോധവും ചെയ്യണമെന്നും ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു.
* ശൂദ്രരോടുള്ള സമീപനം: ശൂദ്രനെക്കുറിച്ച് പറയുമ്പോൾ, അവരെ പലയിടത്തും ബ്രഹ്മണന്റെ ദാസനായിട്ടാണ് കാണുന്നത്. ബ്രാഹ്മണനെ ശുശ്രൂഷിക്കുക എന്നതാണ് ശൂദ്രൻ്റെ ധർമ്മം.

പഠിക്കാൻ താല്പര്യമില്ലാത്ത വിദ്യാർത്ഥിയെയും ഒരു അടിമയെപ്പോലെയാണ് കാണുന്നത്. പഠിക്കാൻ താൽപര്യമില്ലാത്ത ശിഷ്യനെയും, തന്നെ ശാസിക്കുന്ന ഭൃത്യനെയും, പാൽ കറക്കാൻ അനുവദിക്കാത്ത പശുവിനെയും, പ്രജകളെ രക്ഷിക്കാത്ത രാജാവിനെയും ഉപേക്ഷിക്കണം എന്ന് ഈ ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു.

ശൂദ്രന്മാരെ ബ്രാഹ്മണരുടെയും ക്ഷത്രിയരുടെയും വൈശ്യരുടെയും ദാസന്മാരായിട്ടാണ് കണ്ടിരുന്നത്. ബ്രാഹ്മണർക്ക് ശൂദ്രന്മാരുടെ വീട്ടിൽനിന്ന് ദാനം സ്വീകരിക്കാൻ പാടില്ലായിരുന്നു. വളരെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അങ്ങനെ ചെയ്യേണ്ടി വന്നാൽ, പാപം ഇല്ലാതാക്കാൻ വൈശ്വാനരി എന്ന യാഗം ചെയ്യണമെന്ന് പറയുന്നു.
ബ്രാഹ്മണർ, ക്ഷത്രിയർ, വൈശ്യർ എന്നീ ത്രൈവർണ്ണികർക്ക് മാത്രമേ വേദങ്ങൾ പഠിക്കാൻ അവകാശമുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. ശൂദ്രന്മാർ വേദങ്ങൾ കേൾക്കാനോ സംസ്കൃതം സംസാരിക്കാനോ പാടില്ലായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇതിഹാസങ്ങളും പുരാണങ്ങളും വായിക്കാനും കേൾക്കാനും അവർക്ക് അനുവാദമുണ്ടായിരുന്നു.
ബ്രാഹ്മണന്മാർക്ക് ബ്രാഹ്മണകന്യകയെ മാത്രമേ ധാർമികമായി വിവാഹം കഴിക്കാൻ പാടുള്ളൂ. കാമാർത്ഥമായി ക്ഷത്രിയ-വൈശ്യ സ്ത്രീകളെ സ്വീകരിക്കാമെങ്കിലും, ഒരു കാരണവശാലും ശൂദ്രകന്യകയെ വിവാഹം ചെയ്യരുത്. ശൂദ്രസ്ത്രീയെ ഒരു രാത്രി ഗമനം ചെയ്യുന്നത്, രണ്ട് വർഷം ഭിക്ഷയെടുത്ത് മന്ത്രങ്ങൾ ജപിക്കുന്നതിനേക്കാൾ വലിയ പാപമായി കണക്കാക്കുന്നു.

ശൂദ്രൻ ബ്രാഹ്മണരെ ശുശ്രൂഷിക്കേണ്ടവൻ ആണെന്നും, ഇത് അവന്റെ ധർമ്മമാണെന്നും ഈ കൃതിയിൽ പറയുന്നു. പണം കൊടുത്ത് വാങ്ങുന്ന സ്ത്രീയെ ഭാര്യയായി കണക്കാക്കില്ല, പകരം ദാസിയായി മാത്രമേ കാണൂ എന്നും ഭാർഗ്ഗവമതം പറയുന്നുണ്ട്.
മറ്റുള്ളവരുമായുള്ള തീണ്ടാരിയായിരിക്കുന്ന ശൂദ്രസ്ത്രീയെയും, ശവസംസ്കാരം ചെയ്ത ശൂദ്രനെയും ഒരു ബ്രാഹ്മണൻ്റെ വീടിന്റെ മുറ്റത്ത് പോലും കയറാൻ അനുവദിക്കരുത്.
ഒരു ബ്രാഹ്മണൻ്റെ വീട്ടിലെ അഗ്നിഹോത്രത്തിൻ്റെ അടുത്ത്, ശൂദ്രനും പതിതനും രജകനും 6 അടി അകലെ മാത്രമേ നിൽക്കാവൂ എന്ന് കർശനമായി പറയുന്നുണ്ട്.
ചില ജാതിയിലുള്ള സ്ത്രീകൾക്ക് പുറത്തുപോകണമെങ്കിൽ ദാസിമാരുടെ സഹായം വേണം, കൂടാതെ അവർ മറക്കുടയും പുതപ്പും ധരിക്കണമെന്നും ഈ കൃതിയിൽ പറയുന്നുണ്ട്.

യാത്രാ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെക്കുറിച്ച് :

നേരിട്ടുള്ള പരാമർശങ്ങൾ കുറവാണെങ്കിലും, ചില സാമൂഹിക സാഹചര്യങ്ങളിൽ യാത്രാ സ്വാതന്ത്ര്യം എങ്ങനെയായിരുന്നുവെന്ന് മനസ്സിലാക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന വിവരങ്ങൾ ഉണ്ട്.
സന്ന്യാസം സ്വീകരിച്ച ഒരു വ്യക്തിക്ക് താൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന രീതിയിൽ ലോകത്ത് എവിടെയും സഞ്ചരിക്കാൻ സ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ടായിരുന്നു.
സ്ത്രീകൾക്ക് ചില യാത്രാ നിയന്ത്രണങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഒരു ബ്രാഹ്മണസ്ത്രീക്ക് പുറത്തുപോകേണ്ടി വരുമ്പോൾ, ദാസിമാരുടെ സഹായവും, കൂടാതെ മറക്കുടയും പുതപ്പും ധരിക്കേണ്ടിയിരുന്നു. ദൂരയാത്രകൾ ചെയ്യേണ്ടി വരുമ്പോൾ, പ്രായമായവരും വിശ്വസ്തരുമായ ഭൃത്യന്മാരെ കൂടെ കൂട്ടണം. യുദ്ധം, ഉത്സവം, കഥകളി, പൂങ്കാവനങ്ങളിലെ കളി, സംഗീതം, പന്തുകളി, ജലക്രീഡ എന്നിവ കാണാൻ പോവുക, അങ്ങാടിയിൽ പോകുക, കോടതിയിൽ പോകുക, മറ്റ് ജാതിക്കാർ അധികമുള്ള വഴിയിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുക എന്നിവയൊന്നും സ്ത്രീകളെ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല.

സന്ന്യാസി ഒരു ഗ്രാമത്തിൽ ഒരു ദിവസവും നഗരത്തിൽ അഞ്ച് ദിവസവും മാത്രമേ താമസിക്കാൻ പാടുള്ളൂ. ഒരു സ്ഥലത്ത് കൂടുതൽ കാലം താമസിക്കുന്നത് ആസക്തിക്ക് കാരണമാകുമെന്നതിനാലാണ് ഈ നിയമം. ചതുർമ്മാസ വ്രതത്തിനായി ഗ്രാമത്തിലോ നഗരത്തിലോ കന്യാഗൃഹത്തിലോ നദീതീരത്തോ താമസിക്കാമെന്ന് പറയുന്നു.
ഒരു പ്രത്യേക ഭൂപ്രദേശത്ത് താൻ നൽകിയ ഭൂമിയിൽ താമസിക്കുന്നവരെ, അവരുടെ സാധനങ്ങൾ എടുത്ത് പുറത്താക്കി കരയിപ്പിക്കുന്നത് പുത്രനാശത്തിന് കാരണമാകുമെന്ന് പറയുന്നു. ഇത് ചില സാഹചര്യങ്ങളിൽ അവർക്ക് ആ സ്ഥലത്ത് നിന്ന് പുറത്തു പോകേണ്ടി വരുമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.


മൃഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾ:

പശുസംരക്ഷണം ഒരു പ്രധാന ധർമ്മമായി കണക്കാക്കുന്നു. വൈശ്യൻ ഗോസംരക്ഷണം ചെയ്യണമെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു. കൂടാതെ, ഒരുവന്റെ ഭൂമിയിലെ വെള്ളം ഒരു ദിവസമെങ്കിലും ഒരു പശു കുടിച്ചാൽ അവന്റെ ഏഴു തലമുറയിലുള്ളവർ നരകത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കപ്പെടുമെന്നും പറയുന്നു. പശുക്കൾക്ക് ദാഹശമനത്തിനായി തൊട്ടിയും വെള്ളവും ഒരുക്കിക്കൊടുക്കുന്നത് പുണ്യകർമ്മമായി കണക്കാക്കുന്നു.

യജ്ഞങ്ങൾക്കായി മൃഗങ്ങളെ ഹിംസിക്കുന്നത് പാപമല്ലെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു. എന്നാൽ, യജ്ഞത്തിനായി അല്ലാതെ വെറുതെ മാംസം ഭക്ഷിക്കാൻ മൃഗങ്ങളെ ഹിംസിക്കുന്നത് വലിയ പാപമാണ്. യജ്ഞത്തിനായി മൃഗങ്ങളെ ഹിംസിക്കുന്നതിന് വേദങ്ങൾ അനുവാദം നൽകുന്നുണ്ട്.

യാഗങ്ങൾക്കുവേണ്ടി മൃഗബലി നൽകുന്നതിൽ ചില നിയമങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു. യാഗത്തിനായി ആടിനെ മാത്രമേ ബലി നൽകാൻ പാടുള്ളൂ എന്ന് പറയുന്നു. സൌത്രാമണി യാഗം, നരബലി, പശുമേധം, അശ്വമേധം എന്നിവ ഭാർഗ്ഗവൻ നിരോധിച്ചിരുന്നു.

രാജാവിന് നായാട്ടിൽ അതിയായ താല്പര്യം പാടില്ല. നായാട്ടിൽ മുഴുകിയിരുന്നാൽ മറ്റ് ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധക്കുറവുണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. എന്നാൽ, കാട്ടിൽ തപസ്സു ചെയ്യുന്ന ബ്രാഹ്മണരെയും വാനപ്രസ്ഥരെയും സംരക്ഷിക്കാൻവേണ്ടി ദുഷ്ടമൃഗങ്ങളെ കൊല്ലുന്നത് ധർമ്മമാണ്.

മൃഗങ്ങളെ ചങ്ങലയ്ക്കിടുന്നതും, ഹിംസിക്കുന്നതും, ഉപദ്രവിക്കുന്നതും പാപമാണ്. ഇത്തരം പ്രവൃത്തികളിൽ ഏർപ്പെടാത്തവർക്ക് ഇഹലോകത്തിലും പരലോകത്തിലും സുഖം ലഭിക്കുമെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു.

പശുവിനെ കറക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചില നിയമങ്ങളും ഈ കൃതിയിൽ പറയുന്നുണ്ട്. രാവിലെ പശുക്കുട്ടിയെ കുടിപ്പിച്ചതിന് ശേഷമേ പാൽ കറക്കാൻ പാടുള്ളൂ എന്നും, കറന്നെടുത്ത പാൽ പശുക്കുട്ടിയുടെ ആവശ്യത്തിന് ശേഷമുള്ളതായിരിക്കണമെന്നും പറയുന്നു.

ഒരു ബ്രാഹ്മണൻ്റെ പറമ്പിൽ ഒരു പശുവിനെ കണ്ടാൽ, ആ പശുവിനെ അവിടെനിന്ന് മാറ്റാനോ അതിന്റെ ഉടമസ്ഥനോട് പരാതി പറയാനോ പാടില്ല. യാത്രാവേളയിൽ പശുവിനെയും കാളയെയും പ്രദക്ഷിണം വെച്ചാണ് പോകേണ്ടത്.


ഭക്ഷണ സംബന്ധമായ നിയമങ്ങൾ:

നിത്യകർമ്മങ്ങൾ, അതായത് ഹോമം, അതിഥിസത്കാരം, പഞ്ചയജ്ഞങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ ചെയ്തതിന് ശേഷം മാത്രമേ ഭക്ഷണം കഴിക്കാൻ പാടുള്ളൂ. അതുപോലെ, രാത്രിയിലെ ഭക്ഷണവും സന്ധ്യാവന്ദനം കഴിഞ്ഞ ശേഷം മാത്രമേ കഴിക്കാൻ പാടുള്ളൂ.
മാംസം കഴിക്കുന്നത് പാപമാണ്. യജ്ഞങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി മൃഗങ്ങളെ കൊല്ലുന്നത് പാപമല്ലെന്ന് ഗ്രന്ഥത്തിൽ പറയുന്നു. എന്നാൽ, യാഗത്തിനല്ലാതെ മാംസം കഴിക്കുന്നത് വലിയ പാപമായിട്ടാണ് കണക്കാക്കുന്നത്. മദ്യപാനം ചെയ്യുന്നത് ബ്രാഹ്മണനെ ഭ്രഷ്ടനാക്കുമെന്നും ഗ്രന്ഥത്തിൽ പറയുന്നു.
ചില ദിവസങ്ങളിൽ ചില പ്രത്യേക ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നത് നിഷിദ്ധമാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, രാത്രിയിൽ എള്ളുചേർത്ത ഭക്ഷണം കഴിക്കാൻ പാടില്ല. അതുപോലെ, പകൽ പാൽ കുടിക്കാനും അനുവാദമില്ല.
ഭക്ഷണം കഴിക്കുമ്പോൾ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട ചില ശുചിത്വ നിയമങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, എച്ചിൽചോറ്, സ്ത്രീകൾ കഴിച്ചതിൻ്റെ ബാക്കി, പഴകിയ ഭക്ഷണം എന്നിവ കഴിക്കാൻ പാടില്ല. അതുപോലെ, സ്വന്തം കൈകൊണ്ട് വിളമ്പിയ നെയ്യും ഇലക്കറികളും കഴിക്കാൻ പാടില്ല.
ബ്രാഹ്മണർക്ക് ശൂദ്രന്റെ വീട്ടിൽനിന്ന് ദാനം സ്വീകരിക്കാൻ പാടില്ലായിരുന്നു. വളരെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അങ്ങനെ ചെയ്യേണ്ടി വന്നാൽ, പാപം ഇല്ലാതാക്കാൻ വൈശ്വാനരി എന്ന യാഗം ചെയ്യണമെന്ന് പറയുന്നു.
വിശക്കുന്നവർക്കെല്ലാം ജാതിവ്യത്യാസമില്ലാതെ ഭക്ഷണം കൊടുക്കണമെന്ന് പറയുന്നു. ഒരു ബ്രാഹ്മണൻ മുതൽ ചണ്ഡാളൻ വരെയുള്ളവരെ തുല്യരായി കണക്കാക്കി, അവർക്ക് ആഹാരം നൽകണം.
ഒരുമിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചില നിയമങ്ങളുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, രാജാവിനോടോ ശത്രുക്കളോടോ ഒരുമിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കാൻ പാടില്ല. അതുപോലെ, സ്ത്രീയോടും കുട്ടികളോടും ഒരുമിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കാൻ പാടില്ല. എന്നാൽ, ഭർത്താവിൻ്റെ എച്ചിൽ കഴിക്കുന്ന സ്ത്രീക്ക് വ്രതഭംഗം ഉണ്ടാകില്ല എന്നും പറയുന്നു.

 

ശിക്ഷകൾ:

പാപങ്ങൾക്കുള്ള പ്രായശ്ചിത്തങ്ങളെക്കുറിച്ചുമുള്ള ചില വിവരങ്ങൾ ഗ്രന്ഥത്തിൽ കാണാം.
ശിക്ഷകളെയും പ്രായശ്ചിത്തങ്ങളെയും സംബന്ധിച്ച പരാമർശങ്ങൾ
* വധശിക്ഷ: പ്രജകളെ ഉപദ്രവിക്കുന്നവരെ തിരിച്ചറിഞ്ഞ് വധശിക്ഷ വിധിക്കണമെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു.
* അടയാളപ്പെടുത്തൽ: ഒരു ബ്രാഹ്മണൻ ബ്രഹ്മഹത്യാപാപം ചെയ്താൽ, ശിരസ്സില്ലാത്ത ഒരു പ്രതിമ ഉണ്ടാക്കി, അത് നെറ്റിയിൽ വെച്ച് പൊതുവഴിയിലൂടെ നാടു കടത്തണം. അതുപോലെ മദ്യപാനം ചെയ്യുന്നവനെ മദ്യക്കുടം വെച്ചും, ഗുരുപത്നിയെ പ്രാപിക്കുന്നവനെ യോനിയുടെ പ്രതിമ വെച്ചും അടയാളപ്പെടുത്തണമെന്ന് പറയുന്നു.
* ജാതിഭ്രഷ്ട്: വ്യഭിചാരക്കുറ്റം ചെയ്ത സ്ത്രീയെയും അവളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പുരുഷന്മാരെയും ജാതിയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കണം. ജാതിയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുന്ന സ്ത്രീയെ അവളുടെ രാജ്യത്ത് തന്നെ ഒരു സ്ഥലത്ത് പാർപ്പിക്കുകയും, ജീവിതാവസാനം വരെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളില്ലാതെ കഴിയാനുള്ള വക നൽകണമെന്നും പറയുന്നു.
* മറ്റ് ശിക്ഷകൾ: ചെറിയ കുറ്റങ്ങൾക്ക് ശിക്ഷ വിധിക്കുമ്പോൾ രാജാവ് അത് ക്ഷമിക്കരുത്. ഒരു കുറ്റത്തിന് ഒരുതവണ ശിക്ഷ വിധിച്ചാൽ വീണ്ടും അതേ കുറ്റം ചെയ്യുമ്പോൾ ക്ഷമിക്കരുതെന്നും പറയുന്നു.
* മരണാനന്തര ശിക്ഷ: പാപം ചെയ്യുന്നവർക്ക് മരണശേഷം കുംഭീപാകനരകം പോലുള്ള ഭയങ്കരമായ നരകത്തിൽ പോകേണ്ടി വരുമെന്ന് പറയുന്നു.
ഈ വിവരങ്ങൾ അന്നത്തെ സമൂഹത്തിൽ തടവറ എന്നതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ വധശിക്ഷ, ജാതിഭ്രഷ്ട്, അടയാളപ്പെടുത്തൽ തുടങ്ങിയ ശിക്ഷാ രീതികളായിരുന്നു നിലനിന്നിരുന്നത് എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.


ഉപസംഹാരം

നീതിയുടെ അടിസ്ഥാനം ധർമ്മമാണ്. ഓരോ വർണ്ണത്തിലും ആശ്രമത്തിലുമുള്ള ആളുകൾ അവരുടെ ധർമ്മം അനുസരിച്ച് ജീവിക്കണം. ഇങ്ങനെ ജീവിക്കുന്നവർക്ക് മാത്രമേ നീതി ലഭിക്കൂ.
രാജാവിൻ്റെ പ്രധാന കടമ നീതി നടപ്പാക്കുക എന്നതാണ്. രാജാവ് നീതിമാനായതുകൊണ്ട് പ്രജകളും നീതിമാന്മാരായിത്തീരുമെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു. രാജ്യത്തിൽ എന്തെങ്കിലും കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ നടന്നാൽ, അത് നീതിപൂർവ്വം കൈകാര്യം ചെയ്യേണ്ടത് രാജാവിൻ്റെ ഉത്തരവാദിത്വമാണ്.
കുറ്റകൃത്യങ്ങൾക്കുള്ള ശിക്ഷകൾ സമൂഹത്തിൽ നീതി നിലനിർത്താൻ ആവശ്യമാണ്. ചെറിയ കുറ്റങ്ങൾക്കുപോലും കഠിനമായ ശിക്ഷകൾ നൽകണമെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു.
അതിഥികളെ സത്കരിക്കുന്നത് നീതിയുടെ ഒരു ഭാഗമായി കണക്കാക്കുന്നു. അതിഥിസത്കാരത്തിലൂടെ ഒരു ഗൃഹസ്ഥന് സ്വർഗ്ഗം ലഭിക്കുമെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നു.
അടിമകളോടും ഭൃത്യന്മാരോടും നന്നായി പെരുമാറണമെന്ന് ഗ്രന്ഥം പറയുന്നുണ്ട്. അവരെ നന്നായി പരിപാലിക്കുന്നതും, അവർക്ക് വേണ്ട ഭക്ഷണം നൽകുന്നതും നീതിയുടെ ഭാഗമാണ്.
ഈ ഗ്രന്ഥത്തിലെ നീതിയെക്കുറിച്ചുള്ള സങ്കല്പം, ഓരോ വ്യക്തിയും അവരുടെ സാമൂഹിക നിലയും ആശ്രമവും അനുസരിച്ച് പെരുമാറണമെന്ന് പറയുന്നു. ഈ നിയമങ്ങൾ അനുസരിച്ച് ജീവിക്കുന്ന ഒരാൾക്ക് മാത്രമേ നീതി ലഭിക്കൂ എന്ന് ഈ കൃതി സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

സ്വത്വപരമായ ഐഡൻ്റിറ്റി നിലനിർത്തുന്ന അവസ്ഥയിൽ സ്ത്രീ- ദളിത് സംരക്ഷണം ശാങ്കര സ്മൃതി നല്കുന്നു. മൃഗസംരക്ഷണവും ഉണ്ട്. എന്നാൽ ജാതി- ലിംഗ-അടിമസ്വത്വത്തെ മറികടക്കാൻ ശ്രമിക്കുമ്പോൾ ക്രൂരമായ പകരം വീട്ടലായി നീതിമാറുന്നു. അധികാരശ്രേണി നിലനിർത്തുന്നതാണ് ഇവിടെയെല്ലാം നീതി.അടിമത്തത്തെ വളരെ സ്വാഭാവികമായി നിലനിർത്താൻ, ശങ്കരാചാര്യരെ പോലുള്ള ബുദ്ധിജീവികളുടെ പ്രവർത്തനം സഹായിച്ചു. അധികാരത്തിൻ്റെ പ്രത്യയശാസ്ത്രം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിനാൽ പ്രശസ്തരാകുകയും അറിയപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന എഴുത്തുകാരുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ അധികാരത്തിൻ്റെ അയുക്തികതകളെ പൊതുബോധത്തിൽ ആഴത്തിൽ തറപ്പിച്ചെടുക്കാനും അടിമത്തത്തിൻ്റെ സമ്മതി നേടിയെടുക്കാനും ഉതകുന്നു എന്നു ശാങ്കര സ്മൃതി സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുന്നു.

ബിന്ദു ആർ.എസ്.

ബിന്ദു ആർ. അസ്സിസ്റ്റൻ്റ് പ്രൊഫസർ, മലയാള വിഭാഗം എസ്.എൻ.ജി.എസ്.കോളേജ്, പട്ടാമ്പി

5 1 vote
Rating
guest
0 Comments
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x